5 βήματα για να εντοπίζετε ψευδείς ειδήσεις στο διαδίκτυο

6 στα 10 άρθρα που μοιράστηκαν χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είχαν προηγουμένως διαβαστεί!

 

 

Οι ψευδείς ειδήσεις (fake news) είναι ιστορίες οι οποίες παρουσιάζονται ως δημοσιογραφικές, είναι όμως κατασκευασμένες εσκεμμένα με σκοπό την χειραγώγηση των αναγνωστών.

Αν και πρόκειται για ένα φαινόμενο που δεν είναι καθόλου νέο, οι ψευδείς ειδήσεις ήρθαν και πάλι στην επικαιρότητα κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, με αφορμή την εκστρατεία για την εκλογή Προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, και την αυξανόμενη χρήση των social media ως πηγή ειδήσεων/ενημέρωσης.

Ο σκοπός των «ψευδών ειδήσεων» είναι είτε εμπορικός, ήτοι η δημιουργία κίνησης (traffic) προς μία ιστοσελίδα (clickbait), είτε πολιτικός (παραπληροφόρηση).

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαρακτηρίζει τα fake news ως ένα παγκόσμιο φαινόμενο με πολιτικό αντίκτυπο, επισημαίνοντας ότι αποτελούν μέρος συντονισμένων σχεδίων παραπληροφόρησης, στα πλαίσια ενός «πολέμου πληροφοριών».

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έρευνες δείχνουν ότι η πλειονότητα των πολιτών έχει δυσκολίες να διακρίνει ποιες ειδήσεις είναι ψευδείς, συνεπώς είναι ανάγκη να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου από τα αρμόδια όργανα.

Ένας αυξανόμενος αριθμός πολιτών της ΕΕ (46% κατά μέσο όρο το 2016) χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωσή τους, ενώ 6 στα 10 άρθρα (link is external) που μοιράστηκαν χρήστες στα μέσα αυτά δεν είχαν προηγουμένως διαβαστεί.

5 βήματα για τον εντοπισμό ψευδών ειδήσεων

 

1. Ελέγξτε το μέσο μαζικής ενημέρωσης

Το γνωρίζετε; Ψάξτε για πληροφορίες σχετικά με την ιστοσελίδα. Διασταυρώστε τις πληροφορίες που παρέχει με άλλες αξιόπιστες πηγές.

2. Ελέγξτε τον συντάκτη

Η ταυτότητα ενός αξιόπιστου συντάκτη είναι εύκολο να πιστοποιηθεί. Εάν το όνομα του συντάκτη αποτελεί αποκύημα της φαντασίας, τότε το περιεχόμενο του άρθρου είναι πιθανό να είναι ψευδές.

3. Ελέγξτε τις αναφορές

Χρησιμοποιεί ο συντάκτης αξιόπιστες πηγές; Αν χρησιμοποιεί αναφορές σε ειδικούς, είναι αυτοί υπαρκτά πρόσωπα και πράγματι ειδικοί; Εάν μία είδηση χρησιμοποιεί ανώνυμες ή καθόλου πηγές, τότε ενδέχεται να είναι ψευδές.

4. Σκεφτείτε πριν το μοιραστείτε

Ο τίτλος του άρθρου μπορεί να είναι προκλητικός προκειμένου να σας δελεάσει να κάνετε κλικ. Θα μπορούσε να είναι παραποίηση νέων ή παλαιών συμβάντων ή σάτιρα. Εάν ένα γεγονός είναι πραγματικό, τότε πιθανότατα θα το καλύψουν και άλλα, μεγαλύτερα μέσα. Συγκρίνετε τις διάφορες πηγές ειδήσεων πριν καταλήξετε σε συμπεράσματα.

5. Αξιοποιήστε online υπηρεσίες ελέγχου εγκυρότητας των ειδήσεων

Ακολουθήστε για παράδειγμα το @EUvsDisinfo @StopFakingNews, το @DFRLab στο twitter ή το ελληνικό http://ellinikahoaxes.gr/