Ξενάγηση στο Ολυμπιακό Μουσείο Αθήνας

'Ενα ταξίδι στη ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Δεκαεπτά ολόκληρα χρόνια μετά το 2004, μερικά βήματα από το Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών «Σπύρος Λούης» (ΟΑΚΑ), δημιουργήθηκε ένας χώρος ο οποίος συγκεντρώνει ολόκληρη την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, από τις 293 Ολυμπιάδες της Αρχαιότητας – σε διάρκεια σχεδόν 1.170 χρόνων –, μέχρι τις σημερινές.

Ιδιαίτερη έμφαση, όπως είναι φυσικό, δίνεται στους έλληνες αθλητές. Οι ρακέτες της Αγγελικής Κανελλοπούλου και της Μαρίας Σάκκαρη, τα παπούτσια που φορούσε ο Πέτρος Γαλακτόπουλος το 1972, το μαγιό του Σπύρου Γιαννιώτη, το πανί του σκάφους του διδύμου Σοφίας Μπεκατώρου – Αιμιλίας Τσουλφά, μια συλλογή από διάφορα προσωπικά αντικείμενα και ρούχα του Πύρρου Δήμα, μετάλλια που παραχώρησαν οι αθλητές, τα ρούχα, τα παπούτσια, οι ανθοδέσμες, αλλά και τα αυθεντικά κοστούμια και αντικείμενα των τελετών έναρξης και λήξης από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, περιλαμβάνονται στην πλούσια συλλογή του Μουσείου.

Το Ολυμπιακό Μουσείο Αθήνας (ΟΜΑ) θα ανοίξει τις πόρτες του στον χώρο του Golden Hall, δίπλα στο Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών (ΟΑΚΑ), εκεί όπου το 2004 ήταν το Διεθνές Κέντρο Ραδιοτηλεόρασης.

Το ΟΜΑ δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Lamda Development SA για να στεγάσει το σύνολο της ολυμπιακής κληρονομιάς της Ελλάδας αλλά και για να αναδείξει την Αθήνα ως ολυμπιακή πρωτεύουσα, προτάσσοντας την αξία των ολυμπιακών διοργανώσεων που φιλοξένησε.

Η εμπειρία ξεκινά με ένα ταξίδι στον χρόνο, από καταβολής των Αγώνων μέχρι και σήμερα, μέσα από μια χρονολογική αφήγηση που αναδεικνύει τους τρεις βασικούς ελληνικούς σταθμούς: τη γέννηση (Αρχαία Ολυμπία), την αναβίωση (Αθήνα 1896) και την επιστροφή τους στην Ελλάδα (Αθήνα 2004). Η συνέχεια αφιερώνεται στις αρχές και στις αξίες, στη δομή του Διεθνούς Ολυμπιακού Κινήματος, στους οργανισμούς και στα ιδρύματα, στο μήνυμα της παγκόσμιας ειρήνης, στα αθλήματα και στους αθλητές, στους Έλληνες ολυμπιονίκες και παραολυμπιονίκες και, τέλος, στον Αγώνα.

Η διαχρονικότητα των Ολυμπιακών Αγώνων γίνεται βίωμα του επισκέπτη μέσα από το Χρονολόγιο, μία από τις πιο επιβλητικές αίθουσες, που συνδέει τον θεσμό με τα ορόσημά του και την Ιστορία. «Είναι το αγαπημένο μου έκθεμα το timeline που διηγείται την εξέλιξη των Ολυμπιακών Αγώνων, εστιάζοντας σε διάφορα σημεία, όπως η πρώτη φορά που συμμετείχαν γυναίκες στους Αγώνες, τα πρώτα χειμερινά αγωνίσματα, οι πρώτες μασκότ των Αγώνων. Το ξεχωρίζω γιατί μπορεί να μας διδάξει πολλά, έχει πολλαπλές αναγνώσεις. Θέτει το ιστορικό πλαίσιο, δείχνοντας την ιστορία του κόσμου μέσα από την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων» εξηγεί στη LiFO η κ. Παπαϊωάννου.

Από την αίθουσα αυτή περνάμε σε μια ακόμα ιδιαίτερη εμπειρία, καθώς μεταφερόμαστε στη 13η Αυγούστου του 2004, τη βραδιά που αποτυπώθηκε ανεξίτηλα στη μνήμη των Ελλήνων χάρη σε μια μεγαλειώδη Τελετή Έναρξης. Πολύχρωμα κοστούμια από την τελετή του Δημήτρη Παπαϊωάννου, που οι περισσότεροι έχουμε δει μόνο μέσα από φευγαλέα πλάνα στις τηλεοράσεις μας, έχουν δεχτεί την απαραίτητη συντήρηση και εκτίθενται στο κοινό. Πρόκειται για μέρος της σπάνιας συλλογής της «Κλεψύδρας», της επιβλητικής πομπής με μορφές και μυθολογικές φιγούρες εμπνευσμένες από τοιχογραφίες και γλυπτά. Πανοπλίες, βυζαντινά κοστούμια, Καρυάτιδες, σώματα Κενταύρων, φτερά και ειδικές κατασκευές που ζωντάνεψαν από τους εθελοντές, οι οποίοι τα ενδύθηκαν, δεσπόζουν στον χώρο.

Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Οι στόχοι για το μέλλον του μουσείου

Το ΟΜΑ φιλοδοξεί να γίνει διεθνές σημείο αναφοράς για τον ολυμπισμό και τους Ολυμπιακούς Αγώνες και σίγουρα είναι ένα μουσείο που κανείς θα περίμενε να συναντήσει, επισκεπτόμενος τη χώρα που τους γέννησε. Μετά την έναρξη της λειτουργίας του η συλλογή θα συνεχίσει να εμπλουτίζεται, όπως διαρκής θα είναι και η συμμετοχή στα ολυμπιακά δρώμενα και στη διοργάνωση ποικίλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων με τη συνδρομή του συνόλου της ελληνικής ολυμπιακής οικογένειας. Για τη δημιουργία του ήταν απαραίτητη η μελέτη της ιστορίας των Ολυμπιακών αλλά και η συνεργασία με διεθνείς φορείς.

«Η συνεργασία μας τόσο με την Ελληνική όσο και τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή υπήρξε κομβική για τη δημιουργία του μουσείου. Η μουσειολογική μελέτη και η δημιουργία της συλλογής του δεν θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν δίχως τη συμβολή και στήριξη των δύο αυτών φορέων» σημειώνει η διευθύντρια του ΟΜΑ, προσθέτοντας πως σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και πως αποτελεί μέλος του Διεθνούς Δικτύου Ολυμπιακών Μουσείων. Επιπλέον, τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής και της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Τέλος, για την τεκμηρίωση των εκθεμάτων η μουσειολογική ομάδα συνεργάστηκε με περισσότερους από σαράντα εθνικούς και διεθνείς πολιτιστικούς φορείς.

«Η αρχιτεκτονική και φιλοσοφία του Ολυμπιακού Μουσείου Αθηνών έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε να είναι αντάξια της ανάδειξης της κουλτούρας και της ιστορίας των Αγώνων. Η αρχιτεκτονική μελέτη έγινε από την ομάδα KLab architecture, τη μουσειoγραφική μελέτη ανέλαβε το γραφείο Mulo Creative Lab, ενώ τον συντονισμό της ομάδας μουσειολογίας (που αποτελείται από ιστορικούς και αρχαιολόγους επιστημονικούς συνεργάτες) είχε η κ. Αλεξάνδρα Νικηφορίδου. Στη σύλληψη και τον σχεδιασμό, όπως επίσης και Σύμβουλος Μουσειολογίας και Μουσειογραφίας, η κ. Σταυρούλα Βαβαλέα. Οι οπτικοακουστικές παραγωγές έγιναν από τις εταιρείες Filmosophy, TopCut και DTMH, με συμμετοχή σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως η Ευανθία Ρεμπούτσικα, που επιμελήθηκε τις μουσικές συνθέσεις. Τη συντήρηση και στήριξη των εκθεμάτων υλοποίησαν ο Ηλίας Παπαγεωργίου, ο Παντελής Φελέρης και η ομάδα τους».

Η εσωτερική είσοδος του Μουσείου στο Golden Hall. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Το μουσείο ως πόλος έλξης για την τουριστική ανάπτυξη της Αθήνας

Ένα μεγάλο στοίχημα του μουσείου θα είναι να αποτελέσει πόλο έλξης επισκεπτών και να μπει όχι μόνο στην ατζέντα των Ελλήνων επισκεπτών αλλά και των τουριστών από άλλες χώρες. Με το άνοιγμα των μουσείων, και τηρώντας τους κανόνες, το ΟΜΑ είναι πανέτοιμο να εκπληρώσει τον σκοπό του, να δεχτεί επισκέπτες και να προσφέρει μια εμπειρία που θα συγκινήσει και θα κάνει ακόμα μεγαλύτερη την αγάπη μας για τους Αγώνες.

Η κ. Παπαϊωάννου μας εξηγεί πως, εκτός από το πλεονέκτημα της γεωγραφικής του θέσης, καθώς συνδέεται με το ΟΑΚΑ, η πρόσφατη ανακοίνωση για την αναβάθμιση της εμβληματικότερης αθλητικής υποδομής της χώρας, σε συνδυασμό με τα εγκαίνια του μουσείου, θέτει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση ενός πολιτιστικού και αθλητικού hub στο Μαρούσι. «Οι αξίες του ολυμπισμού συγκινούν και καθηλώνουν εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο και το νέο μουσείο πιστεύουμε ότι θα αποτελέσει έναν υπερτοπικό πόλο πολιτισμού και αθλητισμού».