Ελιά : Αποτροπή της εξάπλωσης του επιβλαβή οργανισμού Xylella fastidiosa

Ο κυριότερος τρόπος αποφυγής της εγκατάστασης του επιβλαβούς οργανισμού Xylella fastidiosa στη χώρα μας, βασίζεται στη διακίνηση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού δηλαδή απαλλαγμένου από το βακτήριο, που πληροί όλες τις νόμιμες απαιτήσεις της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας,

Ο επιβλαβής οργανισμός (βακτήριο) Xylella fastidiosa εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη το 2013 και έχει προκαλέσει τεράστιες καταστροφές σε ελαιώνες της περιοχής Απούλιας στην Ιταλία. Έκτοτε έχει εντοπισθεί και σε άλλες περιοχές της Ιταλίας καθώς και άλλα κράτη μέλη όπως τη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία.

Το βακτήριο προσβάλλει και καταστρέφει πολλά είδη φυτών όπως ελιές, αμυγδαλιές, κερασιές, δασικά και ένα μεγάλο εύρος καλλωπιστικών φυτών, προκαλώντας τεράστιες επιπτώσεις στη γεωργία και στο περιβάλλον.

Το βακτήριο μεταδίδεται:

α) μέσω της μεταφοράς μολυσμένων φυτών και

β) εξαπλώνεται τοπικά με έντομα φορείς όπως τα τζιτζικάκια που υπάρχουν στη χώρα μας.

Συνεπώς ο κυριότερος τρόπος αποφυγής της εγκατάστασής του στη χώρα μας, βασίζεται στη διακίνηση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού δηλαδή απαλλαγμένουαπό το βακτήριο, που πληροί όλες τις νόμιμες απαιτήσεις της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας. Επισημαίνεται ότι είναι ιδιαίτερα αυξημένος ο κίνδυνος εισαγωγής του βακτηρίου στη χώρα μας, ακόμη και από φυτά που προέρχονται από περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες έχει ήδη εντοπισθεί, παραμένει.

Εφιστούμε την προσοχή όλων των εμπλεκομένων, φυσικών ή νομικών προσώπων, που δραστηριοποιούνται με τη διακίνηση και την καλλιέργεια φυτών, ως προς τις απαιτήσεις της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας.

Παρακαλούνται τα ανθοκομικά κέντρα, οι επαγγελματίες πρασίνου και οι διακινητές φυτών προς φύτευση και οι επαγγελματίες αγρότες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ως προς τις ευθύνες που φέρουν για την τήρηση των απαιτήσεων που υπάρχουν στη διακίνηση φυτών προς φύτευση και γενικότερα πολλαπλασιαστικού υλικού.

Σύμφωνα με τη φυτοϋγειονομική νομοθεσία [άρθ. 14 και 15 του Κανονισμού (ΕΕ)2016/2031] είναι υποχρεωτική η άμεση γνωστοποίηση οποιασδήποτε ύποπτης εμφάνισης επιβλαβών οργανισμών ή συμπτωμάτων στις αρμόδιες ΔιευθύνσειςΑγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων όπουυπάγονται.

Προϋποθέσεις διακίνησης φυτών:

Όλα τα φυτά προς φύτευση απαιτείται να συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο, όπως ορίζεται στη φυτοϋγειονομική νομοθεσία.

Τα φυτά-ξενιστές τού X. fastidiosa που εισάγονται από τρίτες χώρες απαιτείται να συνοδεύονται κατά την εισαγωγή τους από πιστοποιητικά φυτοϋγείας που να καλύπτουν τις απαιτήσεις περί το X.fastidiosa. Στη συνέχεια η διακίνηση των ανωτέρω φυτών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γίνεται μόνο με τη συνοδεία φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου, το οποίο εκδίδεται στο Σημείο Εισόδου, ή με τη συνοδεία επικυρωμένου αντιγράφου του πιστοποιητικού φυτοϋγείας έως το σημείο έκδοσης τού φυτοϋγειονομικού διαβατηρίουκαι μόνο εντός της Επικράτειας του αντίστοιχου Κράτους-Μέλους.

Παραδείγματα: α) Φυτά προς φύτευση προελεύσεως τρίτης χώρας (π.χ. Τουρκία) οφείλουν να συνοδεύονται κατά την εισαγωγή τους από πιστοποιητικό φυτοϋγείας (π.φ.). Στη συνέχεια για να διακινηθούν οπουδήποτε στην Ελλάδα πρέπει νασυνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο (φ.δ.) που θα εκδοθεί από την αρμόδια ΔΑΟΚ του Σημείου Εισόδου, ή θα συνοδευτούν με επικυρωμένο αντίγραφο του π.φ.μέχρι τον τόπο στον οποίο θα εκδοθεί το φυτοϋγειονομικό διαβατήριο. Αν φυτά μεπροέλευση τρίτης χώρας εισέρχονται στην Ελλάδα μέσω κράτους-μέλους Ε.Ε. (π.χ.Βουλγαρία), απαιτείται να συνοδεύονται απαραιτήτως από φ.δ.

β) Φυτά προς φύτευση που παράγονται στην Ελλάδα συνοδεύονται από φ.δ.

γ) Φυτά προς φύτευση προελεύσεως Κράτους-Μέλους Ε.Ε. για να διακινηθούν στηνΕλλάδα οφείλουν να συνοδεύονται από φ.δ. (ελιά, άλλα καρποφόρα δένδρα,καλλωπιστικά, κηπευτικά φυτά).

δ) Καλλωπιστικά φυτά του ευρωπαϊκού καταλόγου ξενιστών του X. fastidiosa,προελεύσεως Ελλάδας ή άλλου Κράτους-Μέλους διακινούνται με της συνοδεία φ.δ.