Ύψωμα 731

Πέντε μήνες μετά την Ιταλική εισβολή στις 28 Οκτωβρίου 1940 και την επακόλουθη Ελληνική αντεπίθεση που απώθησε τους Ιταλούς, το μέτωπο έχει πλέον σταθεροποιηθεί στη Βόρεια Ήπειρο. 

Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις είναι περιορισμένης κλίμακας και λαμβάνουν χώρα κυρίως στον κεντρικό τομέα του μετώπου. Οι Ιταλοί εξαπολύουν αντεπιθέσεις σε μια προσπάθεια να ανακτήσουν τον έλεγχο του περάσματος της Κλεισούρας, ενώ οι Έλληνες, υπό συνθήκες πολικού ψύχους, καταλαμβάνουν το όρος Τρεμπεσίνα. Η Γερμανία, αναγνωρίζοντας ότι η σύμμαχός της Ιταλία βρίσκεται σε επισφαλή θέση και ότι το βαλκανικό μέτωπο κινδυνεύει με περαιτέρω κλιμάκωση, αρχίζει να προετοιμάζεται για στρατιωτική επέμβαση στην Ελλάδα. 

Ωστόσο, ο Μουσολίνι βλέπει σημαντικά πολιτικά οφέλη από την επίτευξη μιας στρατιωτικής νίκης στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο πριν από τη Γερμανική επέμβαση. Αποφασισμένος να αποδείξει ότι η Ιταλία μπορεί να νικήσει τους Έλληνες χωρίς τη Γερμανική βοήθεια, φτάνει στην Αλβανία την Κυριακή 2 Μαρτίου 1941, για να επιβλέψει προσωπικά μια μεγάλης κλίμακας αντεπίθεση. Αυτή η επιχείρηση, που ονομάστηκε «Εαρινή επίθεση» (Operazione Primavera), ξεκίνησε την Κυριακή, 9 Μαρτίου 1941. Στο επίκεντρο της μάχης βρίσκεται το ύψωμα 731, μια θέση με υψόμετρο 731 μέτρων στο κέντρο του μετώπου, που υπερασπίζεται σθεναρά από τους Έλληνες.

 Παρά τις επανειλημμένες Ιταλικές επιθέσεις, οι Έλληνες κρατούν τον λόφο με κάθε κόστος, συντρίβοντας τις φιλοδοξίες του Μουσολίνι. Η Ιταλική επίθεση αποτυγχάνει, με αποτέλεσμα περίπου 11.800 απώλειες για τις Ιταλικές δυνάμεις. Την Κυριακή 6 Απριλίου 1941, η Γερμανία εξαπολύει την εισβολή της στην Ελλάδα. Προελαύνοντας μέσω της Γιουγκοσλαβίας, οι Γερμανικές δυνάμεις καταλαμβάνουν τη Θεσσαλονίκη και υποχρεώνουν σε παράδοση τις Ελληνικές δυνάμεις στην Γραμμή Μεταξά, περικυκλώνοντας παράλληλα τον Ελληνικό Στρατό στη Βόρεια Ήπειρο από τα μετόπισθεν. 

Με τον Ελληνικό Στρατό ουσιαστικά αποκομμένο, η διαταγή για αποχώρηση των Ελληνικών δυνάμεων από το Ελληνοαλβανικό μέτωπο (Βόρεια Ήπειρος) δίνεται τελικά το Σάββατο 12 Απριλίου 1941. Μόνο τότε οι Ιταλοί καταφέρνουν να πατήσουν το πόδι τους στο ύψωμα 731. Η Ελλάδα θα περιέλθει τελικά στη Γερμανική κατοχή που θα ολοκληρωθεί την περίοδο Απριλίου - Μαΐου 1941. Ωστόσο, ο Ελληνικός αγώνας δεν τελειώνει εκεί. 

Ο πόλεμος θα συνεχιστεί για άλλα 3,5 χρόνια μέχρι την τελική νίκη των Συμμάχων, και την Ελλάδα στην πλευρά των νικητών.

Greece in colour