Κρίση αγροτικού τομέα, πτώση αγροτικού εισοδήματος

Μέσα στο γενικότερο αρνητικό οικονομικό περιβάλλον ο αγροτικός τομέας επηρεάζεται άμεσα και αντιμετωπίζει μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις του. Tο αγροτικό εισόδημα βαίνει συνεχώς μειούμενο, ενώ αντί για τις απαραίτητες επενδύσεις καταγράφεται τάση αποεπένδυσης στον αγροτικό τομέα.

Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση της Συνομοσπονδίας. Όπως ανέφερε, η οικονομική κρίση σε εθνικό επίπεδο βαθαίνει και σε ευρωπαϊκό επίπεδο εξαπλώνεται. Συγκεκριμένα, όπως είπε, η ύφεση στη χώρα μας συνεχίζεται για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά και φέτος αναμένεται στο μείον 7% και η ανεργία στο 24%. Η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η Ισπανία, μπαίνει σε μνημόνιο και ετοιμάζεται η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία, η Ιταλία. Επί του θέματος ανέφερε χαρακτηριστικά «Μέσα σ’ αυτό το ζοφερό κλίμα κανείς πλέον δεν εμπιστεύεται κανέναν, οι πάντες κατηγορούν τους πάντες και όλοι είναι, ή είμαστε, έτοιμοι να παραδώσουμε τον οποιαδήποτε στη δημόσια πυρά. Η ανοχή και η αντοχή του κόσμου άγγιξε τα όριά της και πολύ φοβούμαι ότι οι κοινωνικές εκρήξεις θα προσλάβουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις».

Πέρα όμως από το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, όπως ανέφερε, το σημαντικότερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι ότι δεν παράγουμε καινούργιο πλούτο. Αντίθετα η πίτα μικραίνει μια και το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν βρίσκεται το 2011 στο επίπεδο των 180 δις ευρώ (σε σταθερές τιμές 2005) όταν το 2009 ήταν μεγαλύτερο των 202 δις ευρώ. Είναι εξάλλου χαρακτηριστικό ότι η σωρευτική μείωση του ΑΕΠ έφτασε στο επίπεδο του 17,4 % σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2012.

Οι αδυναμίες αυτές σε συνδυασμό με την υποτυπώδη λειτουργία των μηχανισμών παρέμβασης και ελέγχου της αγοράς στη χώρα μας, συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα και διαμορφώνουν μία δυσάρεστη πραγματικότητα που βιώνουμε όλοι μας.

«Μέσα σ’ αυτό το γενικότερο αρνητικό οικονομικό περιβάλλον ο αγροτικός τομέας δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Επηρεάζεται άμεσα και αντιμετωπίζει σήμερα μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις του» ανέφερε ο κ. Καραμίχας και απαρίθμησε ορισμένες από τις σημαντικότερες πλευρές της κρίσης που αφορούν στην αγροτική οικονομία της χώρας:

Στο διάστημα των τελευταίων ετών το αγροτικό εισόδημα βαίνει συνεχώς μειούμενο. Σωρευτικά, στο διάστημα 2006-2011 το αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Eurostat, μειώθηκε κατά 18% και το 2011 βρισκόταν στο 78% του γεωργικού εισοδήματος του 2005. Την ίδια στιγμή, στο ίδιο διάστημα, στην ΕΕ-27 καταγράφεται αύξηση γεωργικού εισοδήματος κατά 11%, ενώ στις χώρες της Ευρωζώνης η αύξηση κυμαίνεται στο 5% περίπου.

Κρίσιμη παράμετρος της πτώσης του αγροτικού εισοδήματος παραμένει η σημαντική αύξηση του κόστους παραγωγής και η κάμψη των τιμών παραγωγού, τάσεις οι οποίες συνεχίζονται και κατά το τρέχον έτος.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης εισροών στις ζωοτροφές, τον Ιούνιο του 2011, σημείωσε αύξηση 20% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου χρόνου, επηρεάζοντας αρνητικά το εισόδημα των κτηνοτρόφων. Την ίδια στιγμή στο δείκτη εκροών καταγράφονται μειώσεις κατά 20% περίπου (κυρίως στα οπωροκηπευτικά) ενώ στασιμότητα παρατηρείται στις τιμές των προϊόντων της ζωϊκής παραγωγής.

Η αποεπένδυση στον αγροτικό τομέα καλά κρατεί, μια που το πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 βρίσκεται σε απόλυτο τέλμα. Τα εμφανιζόμενα και διατυμπανιζόμενα ποσοστά απορρόφησης της Δημόσιας Δαπάνης του Προγράμματος αναφέρονται σε ανειλημμένες υποχρεώσεις της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η δραματική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι αγρότες επενδυτές, εξαιτίας των δεσμεύσεων που ανέλαβαν για την υλοποίηση των 7.700 επενδυτικών τους σχεδίων βελτίωσης, των οποίων η αξιολόγηση και η έγκριση, βρίσκεται ακόμα στην αφετηρία της, ενώ μηδενική παραμένει και η απορρόφηση στις επενδύσεις μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων, ένα μόλις χρόνο πριν τη λήξη του Προγράμματος.

Η υποχρηματοδότηση του αγροτικού τομέα (και σε πολλές περιπτώσεις η παντελής έλλειψη χρηματοδότησής του) έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο, ώστε εκτιμάται βάσιμα η σημαντική μείωση της αγροτικής παραγωγής κατά το 2012, εξαιτίας, κυρίως, της αδυναμίας προμήθειας απόλυτα αναγκαίων εφοδίων, αλλά και ζωοτροφών, με αποτέλεσμα την αδυναμία επιβίωσης του κλάδου της κτηνοτροφίας.

Συνεχίζοντας ανέφερε πως το πρόβλημα, ωστόσο, δεν είναι αν η Αγροτική Τράπεζα, ή οι άλλες Τράπεζες, είναι καλές ή κακές. Το ζήτημα είναι η ανάγκη δημιουργίας του κατάλληλου εργαλείου, όπως το αγροτικό ταμείο εγγυοδοσίας, έτσι ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στο τραπεζικό σύστημα να χρηματοδοτεί τις επενδύσεις στον αγροτικό τομέα. Υπενθυμίζοντας, ότι το αγροτικό ταμείο εγγυοδοσίας εξαγγέλθηκε από την προηγούμενη Κυβέρνηση τον Φεβρουάριο του 2011 και σήμερα είμαστε ακόμα στη συζήτησή του…

Καταλήγοντας ανάφερε πως «Για να είμαι πιο σαφής σε ζητήματα χρηματοδότησης του αγροτικού τομέα το ζήτημα για μας δεν είναι εάν η ΑΤΕ θα παραμείνει αμιγώς κρατική τράπεζα ή αν θα συγχωνευθεί με κάποια άλλη τράπεζα. Αυτό που θα συμβεί στη συγκεκριμένη περίπτωση μετά τη συγχώνευση δεν είναι η ιδιωτικοποίηση της ΑΤΕ αλλά η κρατικοποίηση της άλλης τράπεζας. Το μεγάλο ζητούμενο για μας είναι με ποιες πολιτικές και με ποια χρηματοδοτικά εργαλεία εξασφαλίζουμε επαρκείς χρηματοδοτήσεις και με βιώσιμο επιτόκιο, έτσι ώστε ο αγροτικός τομέας όχι μόνο να αντέξει στη κρίση αλλά να γίνει ένας από τους βασικούς άξονες ανάπτυξης».

paseges