Δηλητηριασμένα δολώματα αφανίζουν την άγρια ζωή των Αγράφων

Τρεις προστατευόμενοι γύπες νεκροί από δηλητηρίαση

Πριν από λίγες ημέρες, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ενημερώθηκε από την Περιβαλλοντική Οργάνωση της Βουλγαρίας «Fund for Wild Flora and Fauna» ότι ένα από τα Όρνια, προστατευόμενο είδος γύπα, που παρακολουθεί μέσω δορυφορικού πομπού, παρέμενε στην ίδια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα, δυτικά του χωριού Άγραφα, συμπεριφορά αφύσικη για το είδος, υποδηλώνοντας ότι είναι νεκρό.

Αμέσως κινητοποιήθηκε η Ομάδα Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας με τον ειδικά εκπαιδευμένο σκύλο, η οποία σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων και Μετεώρων διενήργησε επιτόπια έρευνα του περιστατικού. Κατά την έρευνα στην περιοχή, εκτός του ατόμου που έφερε τον πομπό, εντοπίστηκαν νεκρά ακόμα δύο Όρνια με εμφανή σημάδια δηλητηρίασης. Το δηλητηριασμένο δόλωμα στο συγκεκριμένο περιστατικό ήταν ένα μισοφαγωμένο μοσχάρι το οποίο εντοπίστηκε σε κοντινή απόσταση από τα Όρνια, ενώ βρέθηκε επίσης δοχείο στο οποίο ήταν διαλυμένη λευκή σκόνη με έντονη οσμή φυτοφαρμάκου.

Το Όρνιο είναι ένα από τα τέσσερα είδη γύπα που απαντούν στην Ελλάδα και είναι αυστηρά προστατευόμενο είδος. Στην Ελλάδα, ο πληθυσμός των Όρνιων, που παλαιότερα ήταν σε μεγάλη αφθονία, κατέρρευσε μετά τη δεκαετία του 1990 στην ηπειρωτική χώρα, κατατάσσοντας τον ηπειρωτικό πληθυσμού του είδους στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας ως «Κρισίμως Κινδυνεύον». Η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, παρόλο που απαγορεύτηκε οριστικά το 1993, εξακολουθεί να αποτελεί μια διαδεδομένη και εξαιρετικά επιζήμια πρακτική στην ελληνική ύπαιθρο. Σε λιγότερο από τρεις δεκαετίες οι πληθυσμοί των γυπών, κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα, κατέρρευσαν εξαιτίας της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων, ενώ από κάποιες περιοχές εξαφανίστηκαν εντελώς.

Η περιοχή των Αγράφων αποτελεί μία από τις σημαντικότερες περιοχές για την τροφοληψία του Όρνιου στην κεντρική Ελλάδα. Δεδομένα από δορυφορικούς πομπούς αλλά και τακτικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι ένας σημαντικός αριθμός γυπών, συμπεριλαμβανομένων πουλιών από γειτονικές χώρες, επισκέπτεται την οροσειρά των Αγράφων. Η διατήρηση της ποιότητας του βιοτόπου και παράλληλα η συνέχιση της εκτατικής κτηνοτροφίας που παραδοσιακά ασκείται στην περιοχή αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα της επιβίωσης των εναπομεινάντων πληθυσμών Όρνιου στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Ωστόσο, πέρα από τις γνωστές, δυστυχώς, απειλές για τα πτωματοφάγα αρπακτικά, όπως η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, δρομολογείται και η χωροθέτηση Αιολικών Πάρκων στις ανέγγιχτες κορυφές των Αγράφων, η οποία θα πλήξει ανεπανόρθωτα ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια στην Ελλάδα για τα αρπακτικά πουλιά.