Εφαλτήριο οι περιοχές Natura

Καταβόθρα Αλιάρτου

Μοναδικός πλούτος για τη χώρα είναι οι περιοχές που είναι ενταγμένες στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Περιοχών Natura 2000, που σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης καλύπτει 26.000 περιοχές και συνολικά το 18% της επιφάνειας της.

Μάλιστα η Ελλάδα είναι πολύ προικισμένη σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, κάτι που αποτυπώνεται και στα νούμερα. Πιο συγκεκριμένα, το 27,3% της χερσαίας και το 6% της θαλάσσιας έκτασης της χώρας μας είναι χαρακτηρισμένες ως προστατευόμενες περιοχές, γεγονός που κατατάσσει τη χώρα στην πρώτη γραμμή της Ε.Ε.

Στο πλαίσιο αυτό προτεραιότητα για το αρμόδιο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος είναι η προστασία και η ανάδειξη αυτών των περιοχών που μπορεί μάλιστα να προσδώσουν πλούτο στην εθνική οικονομία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιώργος Σταθάκης, στο πλαίσιο της τελετής μονογραφής της σύμβασης για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου, στάθηκε ιδιαίτερα στα μέτρα που έχουν ληφθεί για την περιβαλλοντική προστασία εν όψει και των εξορύξεων Υπογράμμισε μάλιστα ότι με τον νόμο 4409/2016 έχουμε ενσωματώσει στην εθνική νομοθεσία τη σχετική ευρωπαϊκή, που είναι η αυστηρότερη διεθνώς. Και, φυσικά, οι περιοχές Natura θα παραμείνουν άθικτες. «Υπενθυμίζω ότι το 28% της επικράτειας είναι περιοχές Natura για τις οποίες διασφαλίζεται υψηλή περιβαλλοντική προστασία», είπε ο υπουργός.

Επισήμανε, επίσης, ότι το σχετικό θεσμικό πλαίσιο θα ενισχυθεί με επιπρόσθετες τροπολογίες, οι οποίες θα κατατεθούν σύντομα στη Βουλή και, μεταξύ άλλων, προβλέπουν ρητά την απαγόρευση του fracking στις εξορύξεις υδρογονανθράκων.

Νέο πλαίσιο

Τον Οκτώβριο του 2017 το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προκήρυξε διαγωνισμό για τις απαραίτητες μελέτες, τα σχέδια προεδρικών διαταγμάτων και τα σχέδια διαχείρισης των περιοχών Natura. Ο συνολικός σχεδιασμός αναμένεται να ολοκληρωθεί σε τρία χρόνια. Οπως αναφέρει η έρευνα της διαΝΕΟσις, το 2016 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έστειλε στην Ελλάδα αιτιολογημένη γνώμη με την οποία την καλεί να «θεσπίσει κατάλληλο επίπεδο προστασίας των περιοχών Natura 2000», καθώς η χώρα μας δεν έχει υλοποιήσει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και τη διατήρηση των συγκεκριμένων περιοχών.

Οι προστατευόμενες περιοχές αποτελούν σημείο αναφοράς για τις τοπικές κοινωνίες Σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις για τις περιοχές Natura 2000, που δημοσιεύτηκε το περασμένο καλοκαίρι, οι ήπιες μορφές αξιοποίησης στις περιοχές αυτές υπολογίζεται ότι συνεισφέρουν έως και 300 δισ. ευρώ τον χρόνο (μέχρι 3% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ) στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Οικονομική ευκαιρία

Ειδικά για την Ελλάδα η έρευνα της διαΝΕΟσις αναφέρει ότι θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σχεδόν ι% του ΑΕΠ ετησίως στην ελληνική οικονομία. Μάλιστα καταγράφει τα δυνητικά οφέλη από τη βέλτιστη αξιοποίηση. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της διαΝΕΟσις, αν το 40% των περιοχών Natura 2000 της χώρας αναδεικνυόταν και αξιοποιούνταν, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να εξασφαλίζει επιπλέον έσοδα έως και 2 δισ. ευρώ τον χρόνο και περισσότερες από 15.000 θέσεις εργασίας.

Είναι προφανές ότι στον τομέα

αυτόν ανοίγεται ένα μεγάλο πεδίο δράσης για τις εταιρείες για προγράμματα ευθύνης. Ηδη, δε, πολλές επιχειρήσεις εστιάζουν τη δράση τους στην ανάδειξη και προστασία αυτών των περιοχών αλλά και στη στήριξη των φορέων διαχείρισης όπου υπάρχουν, που συχνά αντιμετωπίζουν ζητήματα χρηματοδότησης.

Στην Ελλάδα τις περιοχές Natura τις διαχειρίζονται οι επονομαζόμενοι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦοΔΠΠ), που ιδρύθηκαν πριν από ι8 χρόνια γι’ αυτόν τον σκοπό. Μέχρι και σήμερα, σύμφωνα με την έρευνα της διαΝΕΟσις, τέτοιοι φορείς διαχειρίζονται περίπου το 30% των προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα. Οι υπόλοιπες δεν έχουν κανέναν επίσημο φορέα, αρμόδιο για την προστασία και την αξιοποίησή τους.

Ενα έργο παγκόσμιας εμβέλειας

Ενδεικτικό παράδειγμα της στήριξης των προσπαθειών των ΦοΔΠΠ, αλλά και προστασίας περιοχών μοναδικού φυσικού κάλλους, είναι ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (TAP AC). Ο αγωγός φυσικού αερίου, άλλωστε, διέρχεται από πολύ σημαντικές περιοχές Natura της Μακεδονίας και της Θράκης, (Δέλτα Εβρου, Νέστος, Βιστωνίδα και άλλες), διασχίζει υπογείως ποτάμια με τη μέθοδο της οριζόντιας διάτρησης και περνά από εθνικά πάρκα.

Ειδικά στα ζητήματα διασφάλισης της περιβαλλοντικής ισορροπίας η παρακαταθήκη σε τεχνικούς και επιστήμονες που αφήνει το έργο είναι πολύ σημαντική. Είναι ενδεικτικό ότι τον Φεβρουάριο 2018 ο TAP ολοκλήρωσε με τη μέθοδο της οριζόντιας κατευθυντικής διάτρησης (HDD) διάνοιξη μήκους ι.82θ μέτρων στον Αξιό Ποταμό, κάτι το οποίο αποτελεί ένα επίτευγμα παγκόσμιας κλάσης της μηχανικής λόγω του μεγάλου όγκου της διάνοιξης σωλήνα κατά μήκος.

Παράλληλα, στο πλαίσιο του Προγράμματος Κοινωνικών και Περιβαλλοντικών Επενδύσεων που υλοποιεί, ο TAP δώρισε τεχνολογικό και λειτουργικό εξοπλισμό για τις ανάγκες του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Καστοριάς.

Το ΚΠΕ Καστοριάς ιδρύθηκε το 1996 από το υπουργείο Παιδείας και είναι από τους πρώτους και πιο επιτυχημένους οργανισμούς του είδους του. Υλοποιεί σειρά από εκπαιδευτικά προγράμματα και προάγει βιώσιμες πρωτοβουλίες σε τοπικό, περιφερειακό, αλλά και 1 πανελλαδικό επίπεδο, με στόχο να ευαισθητοποιήσει μαθητές και καθηγητές σε ό,τι αφορά το περιβάλλον. Τις δράσεις του παρακολουθούν ετησίως περισσότερα από 3 500 άτομα, ενώ οργανώνει περιβαλλοντικές εκδρομές σε όλη τη χώρα και συντονίζει δύο εθνικά εκπαιδευτικά περιβαλλοντικά δίκτυα για τις λίμνες και τη βιοποικιλότητα, με τη συμμέτοχη περίπου 8οο σχολείων.

Πηγή Η ΕΦΗΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ