Ο Σπύρος Λάμπρου φωτογράφισε προαύλια μουσείων από όλη την Ελλάδα

Ένα πρωτότυπο, πανέμορφο, μεγάλο βιβλίο κατέφθασε στα χέρια μου κάποιο ανοιξιάτικο πρωινό του μήνα, προστατευμένο σε έναν χάρτινο φάκελο στο χρώμα της ώχρας.

Το γραφείο μύριζε καφέ και οι συνάδελφοι επιδίδονταν σε ψιλοκουβέντα σχετικά με την επικαιρότητα. Μόλις άνοιξα τα «προαύλια» του Σπύρου Λάμπρου, μετέβην αλλού. Δεν ξέρω ακριβώς πού-αλλά πάντως, έφυγα, ενεργειακά, από το περιβάλλον του γραφείου και της δημοσιογραφικής τύρβης.

Και να σκεφτεί κανείς ότι δεν τυγχάνω καν αφοσιωμένη λάτρης των μουσείων-ήδη αναθεωρώ την άποψη αυτή. Εξαιρετικές, ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τα προαύλια των μουσείων όλης της χώρας άρχισαν να παρελαύνουν μπροστά μου. Προσοχή: όχι από μουσεία, αλλά από τις αυλές, τις περιβόλους, τους κήπους τους. Οι επισκέπτες συνήθως σπεύδουν να μπουν στο εσωτερικό ενός αρχαιολογικού χώρου, ενώ το εξωτερικό του, συχνά, αφήνεται χωρίς να προσεχθεί ιδαίτερα, χωρίς να χαϊδευτεί από βλέμματα και θαυμασμό.

Κι όμως, αυτές οι αυλές βρίθουν από γαλήνη και ομορφιά.

Ξεφυλλίζοντας τα «προαύλια», βυθίστηκα σε μια σχεδόν μυσταγωγική περιήγηση σε τόπους ελληνικούς μέσα από την ιδιότυπη μοσχοβολιά της έκδοσης: ο ιδρώτας του τυπογραφείου, το μελάνι, στάθηκε άριστος οδηγός της αναγνωστικής αυτής περιπέτειας.

Εξαιρετικά καλαίσθητη βρήκα την εναλλαγή επιλεγμένων αποσπασμάτων από την κλασική (ελληνική και λατινική) γραμματεία με τις εικόνες του Σπύρου Λάμπρου, ο οποίος γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε στην Αθήνα και εργάζεται ως γιατρός καρδιολόγος.

«Η σκοπιμότητα ή όχι της συνύπαρξης εικόνων και συνοδών κειμένων σ’ ένα φωτογραφικό λεύκωμα –ή το κατά πόσο τα δεύτερα χρησιμοποιούνται για αντιπερισπασμό των όποιων εικαστικών αδυναμιών των πρώτων– αποτελεί θέμα συζήτησης μεταξύ των θεωρητικών της καλλιτεχνικής φωτογραφίας. Στην περίπτωση του παρόντος βιβλίου, θεώρησα ότι η παρουσία των κειμένων αποδίδει πληρέστερα την περιηγητική μου εμπειρία», λέει ο ίδιος ο Λάμπρου για το δίπλο κείμενο-εικόνα.

Και προσθέτει:

«Ενώ η φωτογραφική πράξη ήταν απαρέγκλιτα η κύρια δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του οδοιπορικού, εντούτοις η εμπλοκή με το αντικείμενο υπήρξε ευρύτερη και οι ψυχικές απολαβές πήγασαν, όχι μόνο από την επίτευξη του φωτογραφικού γεγονότος, αλλά κι απ’ τη γνωριμία με την ιστορικότητα των τόπων που επισκέφτηκα.»

Μια έκδοση-κομψοτέχνημα από τον Ιωλκό

Ο Σπύρος Λάμπρου ασχολήθηκε με τη φωτογραφία από νεαρή ηλικία. Δείγματα της δουλειάς του δημοσιεύονται στον ημερήσιο Τύπο και σε φωτογραφικά περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει λάβει μέρος και βραβευτεί σ’ εκθέσεις φωτογραφίας στην Ελλάδα, την Κύπρο και τις ΗΠΑ.

Ο ίδιος γράφει στην αρχή της έκδοσης, μεταξύ άλλων:

«Τα μουσεία τα επισκεπτόμουν συστηματικά με μια φωτογραφική μηχανή στα χέρια ήδη από τα εφηβικά χρόνια. Αργότερα, όταν η ενασχόληση με τη φωτογραφία είχε γίνει συστηματικότερη και πιο συνειδητή, τα μαρμάρινα σπαράγματα εξακολουθούσαν να παρελαύνουν μπροστά στο φακό μου ως ακλόνητα αγαπημένη θεματολογία.

Όσο για την ιδέα ενός σχετικού λευκώματος, αυτή γεννήθηκε πριν από σχεδόν δεκαπέντε χρόνια και βρήκε προοδευτικά την επιμέρους στόχευσή της.

Στις επισκέψεις μου στα μουσεία δεν προσπερνούσα ποτέ βιαστικά τα προαύλια και τους κήπους τους. Απολάμβανα σ’ αυτά την ιδιαίτερη αύρα, το καλωσόρισμα και το ξεπροβόδισμα ενός χωροχρονικού «μεταξύ», σοφά τοποθετημένου ανάμεσα στο ιλιγγιώδες παρόν –τη βουερή μας επιφάνεια– και στην κλινική, ευλαβική, υποβρύχια ηρεμία των μουσειακών αιθουσών.

Aνταπέδιδα την ωραία αίσθηση με το να αφιερώνω χρόνο στα ευρήματα που ήταν τοποθετημένα εκεί, τα κάποτε χωρίς μαγνητίζουσα ομορφιά, τα διπλά εκτεθειμένα στις –μάλλον– φευγαλέες ματιές των επισκεπτών και στα πολύ πιο επίμονα στοιχεία της φύσης. Όταν σχηματοποίησα τις προαναφερόμενες επιδιώξεις για το υλικό μου, προέκυψε αβίαστα το συμπέρασμα ότι όλες τους θα μπορούσαν να εκπληρωθούν εκεί, στα προαύλια.

Σε μια πρώιμη αιθεροβάμονα φάση πίστεψα ότι θα μπορούσα να περιηγηθώ όλα τα αρχαιολογικά μουσεία της επικράτειας. Η οικονομική κρίση ψαλίδισε σ’ ένα βαθμό αυτήν τη φιλοδοξία – η επιμονή στην οποία θα κατέληγε πιθανότατα στο να μην ολοκληρωθεί ποτέ το εγχείρημα.

Σήμερα, αισθάνομαι ικανοποιημένος που οι σελίδες του λευκώματος περιέλαβαν εικόνες από τις τέσσερις γωνιές της χώρας και μεταξύ τους πολλές από «μικρά», αλλά θαυμάσια από κάθε άποψη, μουσεία της περιφέρειας.»

Δείτε μερικές φωτογραφίες από το ενδιαφέρον οδοιπορικό του Σπύρου Λάμπρου οι οποίες δεν περιελήφθησαν στο βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός.