Ticker

6/recent/ticker-posts

Όταν το ποδήλατο σήμαινε …γυναικεία χειραφέτηση

«Βάζω στοίχημα 20.000 λίρες ότι θα κάνω τον γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες ή και λιγότερες» δηλώνει ο Φιλέας Φογκ, στο μυθιστόρημα του Ιούλιου Βερν «Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες», που εκδόθηκε το 1872.
Το 1894, η 23χρονη Άνι Κοέν Κοπτσόβσκι, μετανάστρια από τη Λετονία, κάτοικος Βοστώνης και μητέρα τριών παιδιών, αποδέχεται στοίχημα από δυο μέλη μιας βοστωνέζικης λέσχης να κάνει τον γύρο του κόσμου με ποδήλατο σε 15 μήνες.

Δέκα χρόνια νωρίτερα, ένας άντρας, ο Τόμας Στίβενς, είχε κάνει το ίδιο σε 32 μήνες. Το έπαθλο; Μα, δέκα χιλιάδες δολάρια, την εποχή που ο μέσος ετήσιος μισθός ήταν μόλις χίλια!


Τα χρόνια εκείνα το ασθενές φύλο «κάλπαζε», πάνω στις δύο ρόδες, προς τη χειραφέτηση. Το 1896, η Αμερικανίδα σουφραζέτα Σούζαν Μπ. Άντονι γράφει: «Πιστεύω ότι το ποδήλατο έχει συμβάλει στη χειραφέτηση των γυναικών περισσότερο απ' οτιδήποτε στον κόσμο».

Με δυο σύντομα μαθήματα ποδηλάτου πριν την αναχώρησή της, η μικρόσωμη Άνι, μια Δευτέρα στα τέλη Ιουνίου ξεκινά, ενώπιον 500 συγκεντρωμένων, πάνω σ' ένα βαρύ γυναικείο ποδήλατο «Κολούμπια». Όρος στο στοίχημα, να ξεκινήσει χωρίς ούτε ένα σεντ. Η Άνι είναι ευφυής: έχει κανονίσει και, λίγο πριν την αναχώρηση, εκπρόσωπος της Λόντοντέρι (Londonderry) Lithia Spring Water Company από το Νιου Χαμσάιρ της παραδίδει το ποσό των 100 δολαρίων, για να προσθέσει το όνομα «Λοντοντέρι» στο εγχείρημα.

Κατευθύνεται προς το Σικάγο, όπου η Sterling Cycle Works της δίνει ένα πιο ελαφρύ, ανδρικό ποδήλατο «Στέρλιγκ» και η Άνι φορά, πλέον, «μπλούμερ», γυναικείες βράκες.

Εκμεταλλεύεται «παραθυράκι» στο στοίχημα, που δεν ορίζει τα χιλιόμετρα που πρέπει να διανυθούν με ποδήλατο. Μπαρκάρει για τη Μασσαλία. Ποδηλατεί στους δρόμους της πόλης, όπου έχει συγκεντρωθεί μεγάλο πλήθος, με μπανταρισμένο πόδι πάνω στο τιμόνι -υποτίθεται ότι στο δρόμο της είχαν επιτεθεί ληστές- καλυμμένη σχεδόν από την κορφή ως τα νύχια με κορδέλες, μπάνερ, πινακίδες που διαφήμιζαν τα πάντα, από γάλα μέχρι αρώματα. Εφημερίδα της πόλης γράφει: «Η ατρόμητη ταξιδιώτρια αιχμαλώτισε την αγάπη των Μαρσεγέζων».

Οι μεγάλοι ταξιδευτές είναι και μεγάλοι παραμυθάδες. Στο φύλλο της 20ης Οκτωβρίου του 1895, η «New York World» -η Άνι έχει επιστρέψει τροπαιούχος και με τα χρήματα του στοιχήματος αγοράζει σπίτι στη Νέα Υόρκη- δημοσιεύει, από πρώτο χέρι, αφήγηση της σύντομης φυλάκισης της ποδηλάτισσας μας στην Κίνα, κατά τη διάρκεια στου Σινο- Ιαπωνικού πολέμου (1894- 1895): «Το κελί ήταν μια απλή καλύβα με τοίχους σαν καφασωτά. Δεν υπήρχε προστασία από το δριμύ ψύχος και υπέφερα τρομερά. Κατά την αιχμαλωσία μου, ένας Ιάπωνας στρατιώτης έσυρε έναν Κινέζο μέχρι το κελί μου και τον σκότωσε μπροστά στα μάτια μου, πίνοντας το αίμα του ενώ οι μύες του πάλλονταν ακόμα».

 
Στις 23 Μαρτίου, φθάνει με πλοίο στο Σαν Φρανσίσκο και μόλις γλυτώνει το ποδοπάτημα από ένα φρενιασμένο άλογο που έσερνε κάρο. Διασχίζει την Καλιφόρνια και την Αριζόνα, ακολουθώντας τη σιδηροτροχιά του Southern Pacific Railway. Τρυπάει το ένα λάστιχο περίπου 100 χιλιόμετρα έξω από τη Γιούμα, η Άνι ζαλώνεται το ποδήλατο και βαδίζει. Μηχανοδηγοί τραίνων που περνούν της δίνουν κρύο γάλα και πάγο. Στην Αϊόβα, σε μια κατωφέρεια, σύγκρουση μ' ένα κοπάδι γουρούνια, πάρ' την κάτω, κάταγμα στον καρπό. Συνεχίζει. Σικάγο, στις 12 Σεπτεμβρίου. Δυο εβδομάδες αργότερα, πίσω στη Βοστώνη, με νάρθηκα ακόμα στο χέρι, όπως γράφουν οι «New York Times».

Εγκατεστημένη στη Νέα Υόρκη, ξεκινά μια σύντομη καριέρα στη «New York World», υπογράφοντας ως «Η Νέα Γυναίκα». Η εξιστόρηση του ταξιδιού της αρχίζει με τη φράση «είμαι δημοσιογράφος και μια «νέα γυναίκα», αν αυτός ο όρος σημαίνει πως πιστεύω ότι μπορώ να κάνω ό,τι κάνει κάθε άντρας».

Στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, ο Πίτερ Ζέουτλιν, τρισέγγονος του αδελφού της Άνι, δημοσιογράφος και ποδηλατιστής, αποφασίζει να ανασύρει τη διάσημη πρόγονό του από τη λήθη. Αποτέλεσμα, το βιβλίο «Ο γύρος του κόσμου, σε δύο ρόδες».

Εμπνεόμενη από την Άνι, το 2011 η Ίβαλιν Πάρι ανεβάζει στο Τορόντο την παράσταση «Spin». Οι κριτικοί επιδοκιμάζουν.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια