Την προσοχή των ελαιοκαλλιεργητών εφιστούν οι γεωπόνοι σχετικά με την εμφάνιση της ασθένεια του καρκίνου της ελιάς (Pseudomonas savastanoi). Σύμφωνα μάλιστα με όσα αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Τριφυλίας, κ. Αντώνης Παρασκευόπουλος: «Πρόκειται για μια βακτηριολογική ασθένεια, η μόνη που προσβάλει την ελιά και δημιουργείται μετά τον ραβδισμό σε συνδυασμό με την υψηλή υγρασία. Για να μην έχουμε λοιπόν στην συνέχεια όγκους θα πρέπει οι παραγωγοί άμεσα να προχωρούν σε ψεκασμούς με ένα χαλκούχο σκεύασμα».
Σύμφωνα με τον ίδιο τα καρκινώματα στα ελαιόδεντρα κατά βάση αυτή την περίοδο δημιουργούνται από τον ραβδισμό και κατά δεύτερον από χαλάζι ή άλλα αίτια. Η ασθένεια είναι διαδεδομένη σε όλες τις ελαιοκομικές περιοχές και το χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ο σχηματισμός εξογκωμάτων στα κλαδιά, στον κορμό, στις ρίζες και σπανιότερα στα φύλλα. Η μόλυνση γίνεται μέσω των τραυμάτων που δημιουργούνται από παγετό, χαλάζι και το ράβδισμα που συνηθίζεται στη Μεσσηνία κατά τη συγκομιδή.
Ο ΑγροΤύπος έχει ασχοληθεί κατά καιρούς με το πρόβλημα ενώ και στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Γεωργία-Κτηνοτροφία (9/2011) υπάρχουν οδηγίες για τους ελαιοπαραγωγούς στα Πρακτικά και Επίκαιρα (σελ.22). Παρακάτω παραθέτουμε τα βασικά στοιχεία της ασθένειας αυτής.
Γενικά
Η ασθένεια είναι πολύ διαδεδομένη στη χώρα μας. Όταν εκδηλώνεται με έντονη μορφή μειώνει τη ζωτικότητα των δένδρων και μπορεί να ξηράνει μικρά ή μεγάλα κλαδιά και σπανιότερα ολόκληρα δένδρα. Οι ποικιλίες Κορωνέϊκη, Αμφίσσης, και Τσουνάτη είναι περισσότερο ευαίσθητες ενώ η Θασίτικη είναι πιο ανθεκτική.
Συμπτώματα
Η ασθένεια αναγνωρίζεται εύκολα από την εμφάνιση των χαρακτηριστικών μικρών όγκων στα λεπτά ή και στα χονδρά κλαδιά, στους βραχίονες, στον κορμό και στις ρίζες των δένδρων. Οι όγκοι αυτοί είναι αρχικά μικροί, με λεία επιφάνεια και ανοιχτό χρώμα. Σταδιακά μεγαλώνουν, σκληραίνουν και αποκτούν ανώμαλη επιφάνεια (με βαθιές σχισμές) και σκούρο χρώμα. Όταν τα κλαδιά έχουν πολλούς όγκους οι οποίοι ενώνονται μεταξύ τους, γίνονται καχεκτικά και ξηραίνονται. Μικρά δένδρα τα οποία έχουν έντονη προσβολή στον κορμό, στο λαιμό ή στις κεντρικές ρίζες, εξασθενούν σοβαρά και μπορεί να ξεραθούν. Μικροί όγκοι εμφανίζονται σπανιότερα και στο μίσχο ή στα νεύρα των φύλλων.
Παθογόνο αίτιο, Συνθήκες
Η ασθένεια οφείλεται σε μια παθοποικιλία (pv. savastanoi) του βακτηρίου Pseudomonas syringae. Το βακτήριο υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες μέσα σε κοιλότητες των όγκων καθώς επίσης και επιφανειακά στα φύλλα και άλλα πράσινα μέρη των δένδρων. Η μετάδοσή του γίνεται σε μικρές αποστάσεις με τη βροχή και τον άνεμο και σε μεγάλες αποστάσεις με μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό (δενδρύλλια κ.λπ.). Η μόλυνση των δένδρων γίνεται μόνο από πρόσφατες πληγές και εφόσον επικρατεί υγρός ή βροχερός καιρός. Μόλυνση σε υγρό καιρό μπορεί ακόμα να γίνει και από τις μη επουλωμένες ουλές που αφήνουν τα φύλλα όταν πέφτουν.
Αντιμετώπιση
Επειδή δεν υπάρχουν αποτελεσματικά θεραπευτικά μέσα θα πρέπει να δράσουμε προληπτικά. Σε ελαιόδενδρα με σοβαρή προσβολή από καρκίνωση (βακτήριο), συνιστάται καθαρισμός των δένδρων από τα προσβεβλημένα τμήματα και αμέσως μετά ψεκασμός με ένα χαλκούχο σκεύασμα. Ο ψεκασμός επαναλαμβάνεται μετά από χαλάζι, παγετό ή κλάδεμα (πληγές εισόδου του βακτηρίου). Επίσης στις ευαίσθητες ποικιλίες θα πρέπει να αποφεύγεται το κλάδεμα και η ελαιοσυλλογή με ραβδισμό, ιδιαίτερα όταν επικρατεί βροχερός καιρός.
Οι νέοι παραγωγοί θα πρέπει κατά την εγκατάσταση του νέου ελαιώνα να χρησιμοποιούν υγιή δενδρύλλια από φυτώρια απαλλαγμένα της ασθένειας.
Για μείωση της προσβολής την επόμενη περίοδο, θα πρέπει οι παραγωγοί να προγραμματίσουν επεμβάσεις το καλοκαίρι με ξηρό καιρό. Τότε θα πρέπει να αφαιρεθούν τα προσβεβλημένα κλαδιά και να καούν. Οι όγκοι που υπάρχουν στον κορμό ή τους βραχίονες να αφαιρούνται με σουγιά και η πληγή να επαλείφεται με πυκνό βορδιγάλειο πολτό. Τα εργαλεία θα πρέπει να απολυμαίνονται με εμβάπτιση σε διάλυμα φορμόλης ή σε άλλο απολυμαντικό.
Για όσους ενδιαφέρονται περισσότερο για θέματα που έχουν σχέση με την ελαιοκαλλιέργεια μπορούν να ανατρέξουν στο Αφιέρωμα Ελαιοκομία του περιοδικού Γεωργία-Κτηνοτροφία (6/2009).
0 Σχόλια