Ο Διευθυντής του Μουσείου Αρχείου της ΕΡΤ μιλάει για τη μάχη με τον χρόνο προκειμένου να διασωθεί το οπτικό και ηχητικό υλικό της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης
«To περιεχόμενο του αρχείου είναι ποικιλόμορφο. H ΕΡΤ, ως ο πρώτος ραδιοτηλεοπτικός σταθμός στην Ελλάδα, έχει την μοναδικότητα του τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού προγράμματος από την ίδρυσή της μέχρι το 1989. Σ΄ αυτόν τον ανεκτίμητο οπτικοακουστικό πλούτο έχει καταγραφεί η ιστορία και η πολιτική και πολιτιστική εξέλιξη της κοινωνίας μας. Η διάχυση του στην κοινωνία έχει ως αποτέλεσμα η επισκεψιμότητα στην ιστοσελίδα του Αρχείου να φτάνει τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 20011 τις 245.000 και 288.000 αντίστοιχα. Είναι σημαντικό ότι τον Ιανουάριο του 2012 η επισκεψιμότητα έφτασε τις 343.000».
- Ποιος είναι ο στόχος του αρχείου;
«Σκοπός της Διεύθυνσης Μουσείου Αρχείου της ΕΡΤ είναι αυτή τη πολιτιστική κληρονομιά, που είναι και περιουσία του Ελληνικού λαού, να την διασώσει, να την διαφυλάξει , να την ψηφιοποιήσει, να την τεκμηριώσει ώστε να είναι προσβάσιμη στον κάθε έλληνα πολίτη μέσω των ιστοσελίδων www.ert-archives.gr και www.ert.gr ».
- Ποιο υλικό παρουσιάζει τη μεγαλύτερη δυσκολία στην επεξεργασία του;
«Τα πρωτότυπα μέσα στα οποία είναι αποτυπωμένο το Αρχείο της ΕΡΤ αφορούν σε όλα σχεδόν τα πρωτογενή υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στην τεχνολογική εξέλιξη της ραδιοφωνίας, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης στην Ελλάδα τον 20ο αιώνα, όπως: τα κινηματογραφικά φιλμ διαφόρων τύπων έγχρωμα και ασπρόμαυρα, τα πρώτα βίντεο 2 ιντσών που χρησιμοποιήθηκαν τη δεκαετία του ’70, οι διαφόρων τύπων ηχητικές ταινίες και οι δίσκοι βινυλίου του ραδιοφώνου από τη δεκαετία του ’40, οι γυάλινες πλάκες και τα αρνητικά του φωτογραφικού αρχείου από τις αρχές του 20ου αιώνα. Για τη διάσωση των παλαιών πρωτότυπων υλικών απαιτείται εξειδικευμένη μεταχείριση και επεξεργασία συντήρησης και αποκατάστασης όλων αυτών των φυσικών μέσων, που, σε πολλές περιπτώσεις, είναι χρονοβόρα και δαπανηρή γιατί προϋποθέτει τον ανάλογο παλαιό και σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό, αλλά και το αντίστοιχο έμπειρο προσωπικό».
- Ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε;
«Στο Αρχείο γίνεται καθημερινά «ένας αγώνας δρόμου», τόσο για τη διάσωση όσο και για την διάχυσή του στην κοινωνία. Η ποικιλομορφία του υλικού και τα μεγέθη του είναι τέτοια που χρειάζονται αρκετά χρόνια απρόσκοπτης και συνεχούς εργασίας προκειμένου να ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση στο σύνολό της. Ως εκ τούτου είμαστε αντιμέτωποι με τον χρόνο και την φθορά των παλαιών φυσικών μέσων στα οποία είναι αποτυπωμένο στο Αρχείο».
-Πείτε μας δυο λόγια για τις αλλαγές που έχει φέρει το Ίντερνετ στη δουλειά σας; Κάνει την τεκμηρίωση πιο εύκολη;
«Το Διαδίκτυο για ένα σύγχρονο Αρχείο είναι εργαλείο. Η σχέση Αρχείου και χρήστη είναι μια αμφίδρομη σχέση συμπληρωματικότητας. Οφείλουμε τον χρήστη να τον δούμε ως μονάδα συμπληρωματικότητας στην τεκμηρίωση του υλικού μας. Οφείλουμε μέσα από τον διαδικτυακό διάλογο να προσφέρουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στην συμπλήρωση των μεταδεδομένων ενός οπτικοακουστικού τεκμηρίου. Δεν μπορούμε να μιλάμε για διάχυση του υλικού στην κοινωνία αγνοώντας την κοινωνία».
- Από την εμπειρία σας ποιο υλικό παρακολουθούν οι περισσότεροι πολίτες;
«Η ανάλυση των στατιστικών μας δείχνει τον σύγχρονο προβληματισμό της κοινωνίας μας. Είναι ενδιαφέροντα τα δείγματα της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων όπου η επισκεψημότητα του www.ert-archives.gr ξεπέρασε τις 12.000 θεάσεις για κάθε μία από τις συγκεκριμένες ημέρες. Ας το σκεφτούμε αντίστροφα, ημέρες γιορτών με εορταστικά τηλεοπτικά προγράμματα και όμως 24.000 άνθρωποι αποφάσισαν να δουν και να αφιερώσουν χρόνο βλέποντας αρχειακό υλικό που κάλυπτε θεματικά παραδοσιακές γιορτές, ήθη και έθιμα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας που έχουν καταγραφεί σε πληθώρα εκπομπών του Αρχείου μας. Δηλαδή το Αρχείο της ΕΡΤ την ημέρα των γιορτών αυτών λειτούργησε ως εναλλακτικό μέσο ψυχαγωγίας».
- Ποιο είναι το πιο δημοφιλές βίντεο στο αρχείο σας;«Η ζήτηση ποικίλει από την εποχή, τον χρόνο και τις συγκυρίες. Για παράδειγμα ο θάνατος του Θ. Αγγελόπουλου έφτασε μέσα σε δύο μέρες να έχει 3.000 θεάσεις, ενώ το Πολυτεχνείο και ή 28η Οκτωβρίου ξεπέρασαν σε τις 3.500 θεάσεις. Το αφιέρωμα στον Νίκο Ζαχαριάδη πλησίασε τις 2.700 θεάσεις , Σεισμοί στα Επτάνησα 4.000, ο Γοργοπόταμος 1.800 και ο Παύλος Μπακογιάννης 2.200 θεάσεις. Από την άλλη πλευρά υπάρχει ένα σταθερό δείγμα που κρατά σε υψηλά επίπεδα τις αναζήτησης και τις θέασεις που αφορούν εκπομπές όπως η Μαντάμ Σουσού , το Λούνα Παρκ , Χριστός Ξανασταυρώνεται, ο Εξάντας και άλλα. Μιλώ πάντα για στατιστικά που προκύπτουν από τις θεάσεις κάθε μήνα ή βάσει του αφιερώματος που το Αρχείο αναρτά στο διαδίκτυο για δύο το πολύ τρείς μέρες».
- Η πληθώρα των πληροφοριών και η αυξανόμενη ζήτηση για οπτικό και ηχητικό υλικό στην εποχή μας αποτελούν επιπλέον πρόβλημα. Πως το αντιμετωπίζετε;
«Στον βαθμό που ακολουθείται ορθολογική επιστημονική προσέγγιση, το Αρχείο θα μπορεί πάντοτε να παρέχει ασφαλή δεδομένα, η καλή χρήση των οποίων εναπόκειται στην ευσυνειδησία του δημιουργού αλλά και στην πνευματική επάρκεια του χρήστη. Το αρχείο οφείλει να παρέχει τα υλικά και να οριοθετεί την ορθή χρήση τους. Φυσικά, οι εξελίξεις της επιστήμης και η έρευνα μπορεί να δώσουν νέες χρήσεις αλλά και νέα δεδομένα. Αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα, αποτελεί πρόκληση και φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Άλλωστε ένα Αρχείο έχει την υποχρέωση να απευθύνεται σε όλες τις κατηγορίες χρηστών ανεξάρτητα από ηλικία μορφωτικό επίπεδο ή άλλη σχετική διάκριση».
- Ποιες είναι οι προκλήσεις που φαίνεται να σας απασχολούν στο μέλλον;«Οι χρήστες αλλά και οι κινηματογραφιστές περιμένουν από ένα Αρχείο ενός Δημόσιου Ραδιοτηλεοπτικού φορέα τα τεκμήρια των συλλογών που διαχειρίζεται να είναι πιο προσιτά σε νέες μορφές τεχνολογίας και με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα πρόσβασης . Ταυτόχρονα οφείλουμε να προστατεύουμε, ιδίως στο ψηφιακό περιβάλλον, την πνευματική δημιουργία και το ηθικό δικαίωμα των δημιουργών αλλά και του φορέα στον οποίο ανήκει το υλικό. Οι κανόνες συλλογικής διαχείρισης διαμορφώνονται μέσα από δύο άξονες: Αφενός την πολιτική και το νομικό πλαίσιο που διέπουν τις στρατηγικές κάθε Αρχείου, αφετέρου τη σχέση του υλικού με τους εκάστοτε ενδιαφερόμενους (λ.χ. κινηματογραφιστές – χρήστες), πάντα μέσα από το πλαίσιο του Κανονισμού Παραχώρησης Προγραμμάτων ή Υλικών Κυριότητας ΕΡΤ Α.Ε. Υπό αυτούς τους όρους οι δυνατότητες συνεργασίας και δημιουργικής αξιοποίησης του υφιστάμενου αλλά και του διαρκώς παραγόμενου αρχειακού υλικού, είναι άπειρες. Πρέπει να εξασφαλίσουμε την προστασία του υλικού αναπτύσσοντας κατάλληλες μεθόδους και διαδικασίες».
0 Σχόλια