Οι ποδηλατουπόλεις της Ελλάδας... και φόρτσα το πετάλι!

Πόλεις αφιερωμένες στο ποδήλατο στην Ελλάδα; Και όμως υπάρχουν πολίτες που εξαιτίας των ποδηλατικών δικτύων της περιοχής τους ποδηλατούν με ασφάλεια προς τις δουλειές τους, την αγορά ή τις σχολές τους! Σαν μια παιδική ανάμνηση, το πετάλι αποτελεί μια γοητευτική ανάγκη των ημερών, μακριά από την υψηλή τιμή της βενζίνης και το κυκλοφοριακό πρόβλημα. Ο κόσμος στρέφεται προς το ποδήλατο και δικαίως, ειδικά στις πιο όμορφες ποδηλατουπόλεις της Ελλάδας. Και να θυμάστε… τον ποδηλάτη τον έχετε μέσα σας!

Ωστόσο, όπως αναφέρει ο Θάνος Βλαστός, από τη μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ, στο flowmagazine.gr.: «Οι ποδηλατόδρομοι στην Ελλάδα λειτουργούν ως καταφύγια ασφάλειας. Σε πόλεις-πρότυπα του ποδηλάτου, όπως είναι το Μόναχο, το Λονδίνο και η Βαρκελώνη, τραβούν απλά μια άσπρη γραμμή στο δρόμο. Η Ελλάδα μπορεί ευτυχώς να έχει αρχίσει να βρίσκει τον ποδηλάτη μέσα της αλλά έχει μόνο 100 χλμ ποδηλατόδρομους συνολικά, αριθμός που αναλογεί σε χιλιάδες στην Ολλανδία!».

Καρδίτσα: Μια ποδηλατούπολη με πολλά εύσημα!

Η ποδηλατική παιδεία της Καρδίτσας χαρίζει ταυτότητα στην πόλη! Οι περισσότεροι δρόμοι μέσα στο κέντρο της Καρδίτσας έχουν κενό 1,5 μ. ανάμεσα στο πεζοδρόμιο και το δρόμο, αφιερωμένο αποκλειστικά στους ποδηλάτες. Το ποδηλατικό δίκτυο ξεκίνησε το 2004, με μήκος 4 χλμ αστικού ποδηλατόδρομου και 10 χλμ περιαστικού που ένωνε το κέντρο με άλλες κοινότητες. Σκοπός δεν ήταν άλλος από την αύξηση της ασφάλειας των ποδηλατών και την αντιμετώπισή τους με σεβασμό από τους υπόλοιπους. Άλλωστε το πεδινό ανάγλυφο της Καρδίτσας... είναι ιδανικό για ποδήλατο! «Άρτιες ποδηλατουπόλεις δεν υπάρχουν στην Ελλάδα, αλλά συγκριτικά με τις άλλες... η Καρδίτσα είναι η καλύτερη!» αναφέρει ο Θάνος Βλαστός στο flowmagazine.gr.

Ωστόσο, η Παρθένη Λαμπρινή, πολιτικός μηχανικός του ποδηλατόδρομου στην Καρδίτσα, αναφέρει στο flowmagazine.gr ότι στην αρχή υπήρχαν αντιδράσεις από τον κόσμο και τους καταστηματάρχες που αντιμετώπιζαν πρόβλημα στάθμευσης. «...Τις πρώτες ημέρες αντέδρασαν γιατί δεν μπορούσαν να παρκάρουν μπροστά από το μαγαζί τους, αλλά μετά κατάλαβαν ότι ο ποδηλατόδρομος αύξησε αρκετά τη δουλειά τους. Εκατοντάδες ποδηλάτες περνούν καθημερινά μέσα στο κέντρο, προσφέροντας κινητικότητα στην αγορά», μας λέει χαρακτηριστικά.

Σήμερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τεχνικών υπηρεσιών του Δήμου Καρδίτσας, πάνω από το 40% του πληθυσμού του χρησιμοποιεί καθημερινά ποδήλατο, όχι μόνο ως χόμπι αλλά και ως μεταφορικό μέσο. Όπως υποστηρίζει η Παρθένη Λαμπρινή στο flowmagazine.gr: «Κάθε μέρα, βλέπουμε μαθητές από 10-15 χρονών, ηλικιωμένους, νοικοκυρές που πηγαίνουν στην αγορά και υπαλλήλους με κουστούμια να κάνουν πετάλι στους ποδηλατόδρομους. Πια το ποδήλατο δεν απευθύνεται μόνο στους οικονομικά ασθενείς. Στην Καρδίτσα έχει γίνει τροπος ζωής».

Παράλληλα, με έναν προϋπολογισμό 187.000 ευρώ έχουν κατασκευσκευαστεί 6 σταθμοί με 60 αυτόματα ποδήλατα ανά σταθμό και συνολικά 17 θέσεις που παρακινούν τους πολίτες της Καρδίτσας να στραφούν προς το ποδήλατο! Κάθε χρήστης μπορεί να εφοδιαστεί με ένα τέτοιο δίνοντας ένα συμβολικό ποσό, είτε μέσω πιστωτικής κάρτας, είτε μέσω κάρτας «ποδηλάτη», που είναι εύκαιρη σε κάθε σταθμό.

Βόλος... η απόλαυση του ποδηλάτου

Δεύτερη πιο «διάσημη» ποδηλατούπολη στην Ελλάδα θεωρείται ο Βόλος! Όπως κάθε σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη, έτσι και ο Βόλος διαθέτει ένα εκτεταμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων περίπου 15 χλμ, το οποίο διασφαλίζει αποκλειστικά τα δικαιώματα των φαν του ποδηλάτου. Ο ποδηλατόδρομος διαιρείται σε δύο τμήματα, το υπάρχον που φτάνει τα 8,50 χλμ και το κομμάτι που βρίσκεται ήδη σε επέκταση προς το δυτικό τμήμα του Βόλου και ορίζεται στα 6,50 χλμ. Σήμερα, το μεγαλύτερο τμήμα του έργου έχει γίνει πράξη, ενώνοντας το κέντρο της πόλης με την παραλία και τις δυτικές γειτονιές του Βόλου.

«Εδώ και πολλές δεκαετίες, ο Βόλος συνοδεύεται από την παράδοση του ποδηλάτου. Άλλωστε, το ποδήλατο έχει βοηθήσει ήδη την περιοχή να αντιμετωπίσει το νούμερο ένα πρόβλημα της, το κυκλοφοριακό, και να ανακουφίσει λίγο τις οικογένειες από το κόστος της βενζίνης», εξηγεί ο Φώτης Λαμπρινίδης, αντιδήμαρχος των τεχνικών υπηρεσιών στο Δήμου Βόλου στο flowmagazine.gr.

Και όμως το ποδήλατο επιλέγεται από τους νέους μαθητές και φοιτητές στο Βόλο! Εκατοντάδες φοιτητές καθημερινά διαλέγουν τη μετακίνηση με ποδήλατο προς τις σχολές τους, αφού βρίσκονται εκτός κέντρου. Ο Φώτης Λαμπρινίδης μας επισημαίνει: «...από τη στιγμή που δημιουργήθηκαν πανεπιστήμια στην περιοχή, το δίκτυο ποδηλατοδρόμων μετατράπηκε σε βασική ανάγκη. Άλλωστε, ο κόσμος έχει αποδείξει την επιθυμία για αλλαγή του σκηνικού μέσα στο Βόλο... μόνο και μόνο παρατηρώντας την καθιερωμένη «Ποδηλατάδα της Πέμπτης».

Λάρισα... από τα πρώτα ποδηλατικά δίκτυα

«Φόρτσα» το πετάλι για τους Λαρισαίους, που αναπτύσσουν όλο και περισσότερο το ποδηλατικό τους δίκτυο! Λόγω της μορφολογίας του εδάφους, η περιοχή αποτέλεσε μια από τις πρώτες που οδηγήθηκαν προς την κατασκευή δικτύου το 2000. Από το Λόφο του Φρουρίου μέχρι το Αρχαίο Θέατρο και το ποτάμι υπάρχουν ειδικές διαδρομές για ποδήλατα, οι οποίες φτάνουν τα 15 χλμ σε έκταση. Ειδικότερα από το 2004 και μετά, η Λάρισα κατάφερε να δημιουργήσει το πιο πρόσφατο κομμάτι του δικτύου, που ενώνει το κέντρο με τις γύρω συνοικίες, και χωράει περίπου δύο ποδήλατα.

Η Ασημίνα Αιβαλιώτου, διευθύντρια των τεχνικών υπηρεσιών του Δήμου Λάρισας, υποστηρίζει στο flowmagazine.gr: «Η Λάρισα εδώ και 25 χρόνια έχει το μεγαλύτερο δίκτυο πεζοδρόμων σε όλη την Ελλάδα. Ο κόσμος, ακόμα και οι εργαζόμενοι, έχουν συνηθίσει τις μεταφορές με το ποδήλατο, προσπαθώντας με τη σειρά τους να μειωθεί η κίνηση στους δρόμους».

Ωστόσο, εκτός από το οτι ο δήμος συμμετέχει στις μελέτες βιώσιμης κινητικότητας, οι πολίτες παίρνουν τη δύναμη στα χέρια τους και διοργανώνουν κάθε Πέμπτη τη γνωστή «Ποδηλατοβόλτα». Βέβαια, όπως μας λέει η Ασημίνα Αιβαλιώτου: «Δεν μπορούμε να πούμε οτι το ποδηλατικό δίκτυο στη Λάρισα δεν έχει σημεία που χρειάζονται διόρθωση, ούτε ότι δεν υπάρχουν πολίτες που δεν σέβονται τα δικαιώματα των ποδηλατών. Πάντως έχει γίνει μια πολύ σημαντική αρχή».

Κως: Το «Νησί των Ποδηλάτων»!

Αν ακούσετε το όνομα «Νησί των Ποδηλατών»... τότε κατευθυνθείτε προς την Κω! Οι ποδηλατόδρομοι μήκους 12,8 χλμ. απλώνονται σε όλη την παραλιακή ζώνη της πόλης και αποτελούν «βάλσαμο» για κάθε ποδηλάτη. Η διάδοση του ποδηλάτου στην Κω ευνοήθηκε λόγω της επίπεδης μορφολογίας του εδάφους, με στόχο τη μελλοντική ένωση όλων των σχολικών συγκροτημάτων. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της Έφης Αναγνωστίδου, διευθύντριας των τεχνικών υπηρεσιών στο Δήμο της Κω, στο flowmagazine.gr: «Προσπαθούμε να συνενώσουμε όλα τα κομμάτια των ποδηλατόδρομων στην Κω, ώστε να δημιουργήσουμε ένα ακόμα πιο ολοκληρωμένο δίκτυο. Κάποια στιγμή είχαμε μια περίοδο κάμψης στο ζήτημα του ποδηλάτου, αφού μόδα ήταν τα μηχανάκια. Μετά το 2007 όμως η κατάσταση άλλαξε!».

Ο Δήμος της Κω περιμένει την απαραίτητη έγκριση για να αναπτυχθούν οι ποδηλατόδρομοι στην περιοχή και ειδικά στο ιστορικό κέντρο και τη δυτική ακτή του νησιού, ώστε η έκταση τους να κυμανθεί στα 15,6 χλμ μήκος και 2.20 μέτρα πλάτος μέχρι το τέλος του χρόνου. Άλλωστε, όπως μας αναφέρει η Έφη Αναγνωστίδου: «Το νησί μας έχει κερδίσει πολλά από τον τουρισμό. Το ποδηλατικό δίκτυο έχει καταφέρει να δώσει περισσότερη ζωή στο κέντρο και να προσφέρει στους τουρίστες κάτι που δεν συναντάς εύκολα σε άλλο νησί της Ελλάδας!».

Με το αεράκι του νησιού, εκατοντάδες κάτοικοι της Κω, παιδιά αλλά και 80χρονοι κινούνται με τα ποδήλατα και απολαμβάνουν τη βόλτα τους δίπλα στην παραλία. Πάντως, ιδιαίτερη πρωτοβουλία του Δήμου ήταν να τοποθετήσουν νησίδες πρασίνου, ανάμεσα στον ποδηλατόδρομο και το δρόμο για την αύξηση της ασφάλειας του ποδηλάτη. Επίσης, τελευταία, οι ποδηλατικοί σύλλογοι διοργανώνουν τον «Ποδηλατικό Γύρο» του νησιού με συμμετοχή περίπου 1500 ανθρώπων.

Μεσολόγγι… οι κάτοικοι παίρνουν τα ποδήλατά τους

Ως μια επίπεδη πόλη, με μικρές αποστάσεις, το Μεσολόγγι έχει αφοσιωθεί  από το 2000… στο πετάλι! Μόνο και μόνο από το γεγονός ότι το 90% των μαθητών κινείται με ποδήλατο… αποδεικνύεται ότι το Μεσολόγγι αποτελεί μια ιδιαίτερη ποδηλατούπολη. Κίνητρο για τους λάτρεις του σπορ αποτέλεσε ο αστικός ποδηλατόδρομος έκτασης 4-5 χλμ και ο περιαστικός μήκους 3,5 χλμ, ο οποίος τερματίζει στη θέα της παραλίας.  Βέβαια, όπως αναφέρει ο καθηγητής Θάνος Βλαστός από τη μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ στο flowmagazine.gr: «Όταν η πόλη είναι επίπεδη, η κατασκευή ποδηλατόδρομου είναι πιο εύκολη. Σήμερα, όμως, χρειάζεται χρηματοδότηση και πολιτικές πρωτοβουλίες. Και δυστυχώς βρίσκονται σε έλλειψη, με αποτέλεσμα να μη μπορούμε να κινηθούμε βάση παγκόσμιων προτύπων».

Πάρτε ένα ποδήλατο από το σημείο της λιμνοθάλασσας και οδηγηθείτε προς τον ποδηλατόδρομο που καταλήγει στο νησάκι Τουρλίδα. Χαρακτηριστικό αποτελεί ότι την προηγούμενη εβδομάδα εκατοντάδες άνθρωποι συμμετείχαν στις «Ποδηλατοδράσεις», ενώ προς τα τέλη Οκτωβρίου θα διοργανωθεί εμπορική έκθεση ποδηλάτου σε υπαίθριο χώρο. Ο Νίκος Χονδρός, αντιδήμαρχος ποιότητας ζωής του Δήμου Μεσολογγίου ισχυρίζεται στο flowmagazine.gr: «Έχουμε προτείνει στον ΟΣΕ να εκμεταλλευτούμε τον αχρησιμοποίητο σιδηρόδρομο της περιοχής, μετατρέποντάς τον σε ποδηλατόδρομο ή σε ένα σύστημα ποδηλάτων που θα κινούνται σε ράγες. Το μόνο που περιμένουμε είναι μια έγκριση!».

Το ποδήλατο είναι οικονομικό, οικολογικό, κάνει καλό στην υγεία και είναι μια σίγουρη λύση από το παρελθόν που μας δείχνει το μέλλον στις μεταφορές εντός πόλεων. Οι πολίτες οφείλουμε να πιέσουμε τους αρμοδίους των δικών μας μικρών ή μεγάλων αστικών κέντρων προς αυτή την κατεύθυνση.

Λιάνα Γεωργουλοπούλου, 09/10/2012

 flowmagazine