Από την Αγγελική Κώττη
«Εδώ θα γίνει ένα "μπελβεντέρε", για να βλέπουν οι επισκέπτες την ανασκαφή».
Η ιδέα για κάποιον από τους κορυφαίους αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου είχε παρουσιαστεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, όμως ποτέ δεν υλοποιήθηκε. Δύσκολα οι αρχαιολόγοι επιτρέπουν στους επισκέπτες να παρακολουθούν τις έρευνές τους. Κι όμως, αν ρωτούσαν το κοινό, θα άλλαζαν γνώμη. Οι επισκέπτες θεωρούν, συνήθως, μαγικές τέτοιες εμπειρίες. Αν, λοιπόν, κάποιες ανασκαφές ήταν επισκέψιμες, με απόλυτη τήρηση των κανόνων ασφαλείας, αυτό μόνο υπέρ των μνημείων θα λειτουργούσε.
Ευτυχώς υπάρχουν και οι εξαιρέσεις.
Πέτρος Θέμελης: Δεν έχουμε φράχτες
«Νομίζω πως η αρχαιολογία, όπως και κάθε επιστήμη, πρέπει να είναι ανοιχτή», λέει στα Νέα της Τέχνης. «Βλέπω μετά χαράς ότι ιδέες που είχα παλιά, περί ανοιχτών ανασκαφών, τις έχουν ενστερνιστεί οι συνάδελφοι τώρα. Δεν έχουμε φράχτες. Και οι αποθήκες και τα εργαστήρια πρέπει να είναι ανοιχτά».
Βασίλειος Λαμπρινουδάκης: Δημόσια αρχαιολογία
«Μόνο καλό μπορεί να κάνει άνθρωποι που βρίσκονται σε αρχαιολογικούς χώρους, για να γνωρίζουν την ιστορία και τα μνημεία τους, να παρακολουθούν τον τρόπο που τα τελευταία έρχονται στο φως», θεωρεί ο κ. Βασίλειος Λαμπρινουδάκης. «Έτσι, κατανοούν πως η έρευνα γίνεται με αυστηρά επιστημονικό τρόπο και δε χωρούν φαντασιώσεις, αλλά υπάρχει τεκμηρίωση».
Τα τελευταία χρόνια, ο ομότιμος καθηγητής, ο οποίος έχει σκάψει, ανάμεσα στα άλλα, στη Νάξο και στον Απόλλωνα Μαλεάτα, ερευνά τη Θόλο της Επιδαύρου. Οι επισκέπτες είναι πολλοί. «Έλληνες και ξένοι κάνουν συχνά ερωτήσεις και εμείς με πολύ προθυμία τους εξηγούμε. Ενημερώνονται με αυτόν τον τρόπο και οι ξεναγοί, οι οποίοι μοιράζονται μετά τη γνώση τους με άλλα γκρουπ».
«Δημόσια αρχαιολογία είναι η αρχαιολογία η οποία θέλει να επικοινωνήσει στο ευρύ κοινό όψεις των ερευνών, οι οποίες θα το κάνουν να σέβεται το αποτέλεσμα και την Ιστορία», καταλήγει.
Νικόλαος Σταμπολίδης: Σε ενεργούς χώρους
Ο καθηγητής Νικόλαος Σταμπολίδης, διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, είναι υπέρ του να μπορεί το κοινό να παρακολουθήσει, αλλά μόνο σε ενεργούς αρχαιολογικούς χώρους, όπως είναι το Νεκροταφείο της Ορθής Πέτρας στην Ελεύθερνα Κρήτης. «Η δυνατότητα είχε προβλεφθεί από όταν είχε ανοίξει ο χώρος. Λόγω του ύψους στο οποίο βρίσκονται οι διάδρομοι, μπορεί κανείς να βλέπει την ανασκαφή στη Νεκρόπολη που κάνουμε με τους φοιτητές μας».
Οι τυχεροί θεατές δεν μπορούν, όμως, να παρακολουθήσουν άλλα σημεία ανασκαφών, διότι «είναι απομακρυσμένα, δεν είναι εύκολη πρόσβαση και υπάρχουν περιορισμένες δυνατότητες».
Μιχάλης Τιβέριος: Δε νοούνται θεατές
Αντίθετος με την παρουσία κοινού είναι ο ακαδημαϊκός Μιχάλης Τιβέριος, ανασκαφέας της Τούμπας στο Καραμπουρνάκι και στη Σίνδο.
«Αν δεχτούμε ότι η ανασκαφή είναι καθαρά επιστημονική διεργασία, δε νοείται να την παρακολουθεί το κοινό», είναι η άποψή του. «Σκεφτείτε μια εγχείρηση. Μπορεί να είναι παρών κάποιος που δεν έχει σχέση; Εκτός αν η αρχαιολογία θεωρείται κάτι ρομαντικό –όπως πολλοί την θεωρούν...».
Ο κ. Τιβέριος έχει παραδώσει τις ανασκαφές στους νεότερους ευθύς μόλις συνταξιοδοτήθηκε από το ΑΠΘ. Πιστεύει πως κύρια αποστολή της αρχαιολογίας είναι η έρευνα και η εκπαίδευση και αυτό φρόντισε εμπράκτως να δείξει με την κίνησή του.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο τεύχος 232 (Μάιος-Ιούνιος 2017) των Νέων της Τέχνης.
0 Σχόλια