Παρόλο που βρισκόμαστε στο 2021, το σεξ θεωρείται ακόμη ταμπού, με αποτέλεσμα να ντρεπόμαστε να μιλήσουμε στα παιδιά μας. Και η σοκαριστική αποκάλυψη των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης ότι δεν ήταν καν σε θέση να αναγνωρίσουν τι τους συνέβαινε, στρέφει τα βλέμματα όλων εκεί όπου τα μικρά παιδιά αποκτούν τα πρώτα τους εφόδια: στο σχολείο
Το ένα μετά το άλλο τα θύματα που καταγγέλλουν δημόσια ότι κακοποιήθηκαν σεξουαλικά ως ανήλικοι, ενώ δηλώνουν ταυτόχρονα ότι τη στιγμή εκείνη δεν ήταν σε θέση να το αναγνωρίσουν. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη θεωρία «fight, flight or freeze» γύρω από τη φυσική σωματική αντίδραση σε μια απειλή, με τη συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών να αφορά δυστυχώς την τρίτη μορφή αντίδρασης, το «πάγωμα», κάνουν ανάγλυφο τον κίνδυνο για την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών, της πιο ευάλωτης κοινωνικής ομάδας. Τα βλέμματα στρέφονται πλέον εκεί που τα παιδιά αποκτούν τα πρώτα τους εφόδια για να αντιμετωπίσουν αργότερα τον κόσμο, στις σχολικές αίθουσες. Η Σοφία Μπεκατώρου, που άνοιξε τη συζήτηση, δήλωσε ότι αναγκάστηκε η ίδια να μιλήσει στα ανήλικα παιδιά της, ηλικίας 8 και 12 ετών, για τη σεξουαλική κακοποίηση. «Πρέπει όλοι οι άνθρωποι να μιλήσουν στα παιδιά τους και να τα ενημερώσουν γιατί δεν έχουμε επαρκή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία».
«Πέρα από τη Φυσική Στ' Δημοτικού με το αναπαραγωγικό σύστημα, που και αυτό όμως διδάσκεται με παρωχημένο τρόπο, δεν υπάρχει κάτι άλλο. Θέλουμε πάρα πολλή δουλειά για να απενοχοποιήσουμε κάποια πράγματα ως κοινωνία αρχικά και κατ' επέκταση στα σχολεία. Το μάθημα της Σεξουαλικής Αγωγής είναι απαραίτητο. Βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα και όμως είναι κάτι που θεωρείται ταμπού, με αποτέλεσμα να ντρεπόμαστε να μιλήσουμε γι' αυτό», λέει στα «ΝΕΑ» ο Θάνος, δάσκαλος Δημοτικού στον Πειραιά, και συμπληρώνει: «Αν πέσει στην αντίληψή μας ότι ένα παιδί υφίσταται κακοποίηση, εκτός από τις κοινωνικές υπηρεσίες που προβλέπεται να απευθυνθεί κάποιος, υπάρχουν και οι άνθρωποι της ΕΔΕΑΥ (Επιτροπές Διαγνωστικής Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Υποστήριξης) του υπουργείου Παιδείας που έρχονται στο σχολείο και ασχολούνται προσωπικά με τα παιδιά».
Ο Γιάννης, σχολικός κοινωνικός λειτουργός της ΕΔΕΑΥ, από τις 8.15 το πρωί καθημερινά βρίσκεται κοντά στους μαθητές πέντε δημοτικών σχολείων στην Αττική. «Η ΕΔΕΑΥ αποτελείται από έναν ψυχολόγο, έναν κοινωνικό λειτουργό και τον εκπαιδευτικό του σχολείου. Ο βασικός σκοπός της ομάδας είναι να ανιχνεύσει οποιαδήποτε εκπαιδευτική ανάγκη έχει το παιδί, είτε κάτι που αφορά συμπεριφορά εντός τάξης, είτε οτιδήποτε μπορεί να συντρέχει στο σπίτι. Ενα παιδί δεν μπορεί να μας χτυπήσει την πόρτα για κάποιο περιστατικό κακοποίησης. Για να παρέμβουμε εμείς, πρέπει να υπάρχει έντυπη συναίνεση του γονέα. Για περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης ενημερώνουμε τις αρμόδιες υπηρεσίες. Είναι καλό ότι υπάρχει πλέον η παρουσία μας στο σχολείο γιατί και οι εκπαιδευτικοί το έχουν ανάγκη αλλά και η κοινωνία το θέτει ως αίτημα. Θεωρώ αναγκαία τη Σεξουαλική Αγωγή στην εκπαίδευση. Θα πρέπει να ξεκινήσει από πάρα πολύ μικρή ηλικία, από την Α' Δημοτικού ή και νωρίτερα. Τα παιδιά οφείλουν να γνωρίζουν, καθώς το οικογενειακό περιβάλλον δεν είναι πάντα κατάλληλο ή έτοιμο να συζητήσει κάτι τέτοιο, οπότε τα ερεθίσματα πρέπει να δοθούν στο σχολικό πλαίσιο».
Προειδοποιήσεις
Την ώρα που η καμπάνια του Συμβουλίου της Ευρώπης από το 2013 προειδοποιεί - μέσω και του τίτλου της - ότι «ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ» παιδιά κακοποιείται σεξουαλικά από κάποιον που γνωρίζει, η Βούλα, προϊσταμένη του 8ου Παιδικού Σταθμού Περιστερίου, περιγράφει στα «ΝΕΑ» το δύσβατο τοπίο που έχουν να διανύσουν παιδαγωγοί αποφασισμένοι να προστατεύσουν τα μικρά παιδιά με όποια εργαλεία έχουν στα χέρια τους. «Στο πλαίσιο της αγωγής και εκπαίδευσης στους παιδικούς σταθμούς εντάσσονται οι δεξιότητες που πρέπει να κατακτήσουν τα παιδιά. Σε αυτές δεν περιλαμβάνεται ξεκάθαρα η πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης αλλά η πρόληψη της κακοποίησης του εαυτού γενικότερα. Το πρώτο μας όπλο είναι η προστασία των παιδιών που αρχίζουν να λένε "Στοπ, το σώμα μου μού ανήκει". Μαθαίνουν να οριοθετούν το σώμα τους από οποιαδήποτε παρενόχληση από συνομηλίκους, αυτό επεκτείνεται και σε άλλους τομείς και μεγαλώνοντας εδραιώνεται στην προσωπικότητα του παιδιού. Το δεύτερο είναι ότι μαθαίνουν να ζητούν βοήθεια από έναν ενήλικο που εμπιστεύονται. Κι ένα τρίτο μεγάλο όπλο που έχουμε είναι οι σχολές γονέων. Γιατί αν δεν εκπαιδεύσεις τον γονιό, δεν τον προϊδεάσεις ή δεν τον φοβίσεις - γιατί δυστυχώς τα περισσότερα περιστατικά είναι από το οικείο περιβάλλον -, μόνο από τα παιδιά δεν μπορείς να περιμένεις τα πολύ καλά αποτελέσματα».
Για το κομμάτι της Προσχολικής Αγωγής, από 0 έως 6 ετών, που, όπως λέει η ίδια, «είναι τα σημαντικότερα χρόνια στη ζωή ενός ανθρώπου», το οποίο υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών και στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, πέραν των ατομικών πρωτοβουλιών ορισμένων παιδαγωγών με συζητήσεις στους γονείς και παραμύθια στα παιδιά, δεν υπάρχει κάποια ενιαία γραμμή για την πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης. Μια οκταμελής ομάδα εργασίας υπό τον καθηγητή του Yale Κωνσταντίνο Μεγήρ εργάζεται από το τέλος Οκτωβρίου με στόχο τον καθορισμό του περιεχομένου του προγράμματος λειτουργίας των βρεφονηπιακών σταθμών κατ' εντολήν της υφυπουργού Δόμνας Μιχαηλίδου, η οποία αναφερόμενη στο συγκεκριμένο πρόγραμμα - τομή σημειώνει στα «ΝΕΑ»: «Ενισχύοντας την ασφάλεια, την αυτοεκτίμηση και την αυτονομία, θέτουμε για πρώτη φορά εντός των βρεφονηπιακών σταθμών τις αναγκαίες βάσεις για να αναγνωρίζει το παιδί ακατάλληλες συμπεριφορές και να αντιδρά χωρίς να φοβάται στην πορεία της ζωής του. Ξεκινώντας με τη νέα βρεφονηπιακή χρονιά εκπαιδεύουμε τους βρεφονηπιαγωγούς και θέτουμε βάσεις και οδηγίες ώστε κάθε παιδί να μπορεί αργότερα να θέσει τα όριά του και να γνωρίζει πώς πρέπει να αντιμετωπίσει επικίνδυνες συμπεριφορές».
0 Σχόλια