Την πλώρη του κοσμούσε το κεφάλι ενός λιονταριού και στην πρύμνη είχε σκαλισμένο έναν δικέφαλο αετό που κρατούσε με τα ράμφη και τα γαμψά του νύχια τις τέσσερις θάλασσες που ήλεγχε το βασιλικό ναυτικό της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Στα πλαϊνά του καταστρώματος είχε μια σειρά από μαύρα μικρά κανόνια, έτοιμα να ριχτούν στη μάχη με τις διαταγές του τσάρου Πιότρ Α΄ Αλεξέγιεβιτς ή, όπως έμεινε γνωστός στην Ιστορία, του Μεγάλου Πέτρου. Σχοινιά με χοντρούς κόμπους περασμένα μέσα από θηλιές και τροχαλίες ενώνονταν με τα τρία του κατάρτια και σχημάτιζαν ένα πλέγμα πάνω από τα κεφάλια του πληρώματος, ανεξήγητο για εμάς τους αμύητους αλλά καθημερινότητα για τους ναυτικούς. Του 18ου αιώνα.
Κι όμως, πάνω σε ένα τέτοιο σκαρί βρεθήκαμε το πρωί της περασμένης Κυριακής στο λιμάνι του Πειραιά. Το ρωσικό ιστιοφόρο «htandart» πιστό αντίγραφο του βασιλικού πολεμικού πλοίου που κατασκευάστηκε το 1703 για να ανανεώσει το ναυτικό τής τότε αυτοκρατορίας, κατέπλευσε για λίγο στο λιμάνι πριν ξεκινήσει την ερευνητική αποστολή του, «Φλόγα του Τσεσμέ» στα νησιά του Αιγαίου.
Η πλώρη του πλοίου με το λιοντάρι και τις γοργόνες.
Το ξύλινο ιστιοφόρο, μήκους 34 μέτρων και βάρους 220 τόνων, με το πιο ψηλό κατάρτι του να αγγίζει τα 33 μέτρα, βρέθηκε χθες στην Πάρο και μέχρι τις 23 Οκτωβρίου θα περάσει από την Πάτμο, τη Χίο, τη Μύκονο και άλλα νησιά μέχρι να καταλήξει στη Λήμνο, ακολουθώντας τα ίχνη της ιστορικής Ναυμαχίας του Τσεσμέ του 1770, αλλά και γενικότερα της εκστρατείας του ρωσικού στόλου στο Αιγαίο που έγινε στο πλαίσιο του (τρίτου) Ρωσοτουρκικού Πολέμου (1768-1774). Για να φθάσουν τα ρωσικά πλοία στη Μεσόγειο ξεκίνησαν από το λιμάνι της Αγίας Πετρούπολης, πέρασαν από τη Βαλτική θάλασσα και έπειτα από το στενό της Μάγχης και του Γιβραλτάρ, σε μια πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της εποχής αποστολή. «Θα γίνει μια διαδρομή στα νησιά του Αιγαίου στα οποία πριν από 250 χρόνια βρέθηκε ο ρωσικός στόλος» σημείωσε ο μορφωτικός ακόλουθος της ρωσικής πρεσβείας Φιόντορ Καλαΐντοφ κατά την παρουσίαση της αποστολής. Η πανδημία του κορωνοϊού καθυστέρησε δύο χρόνια την υλοποίηση της αποστολής, η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Ετους Ιστορίας Ελλάδας – Ρωσίας 2021.
Το ιστιοφόρο «Shtandart», πιστό αντίγραφο του 1703, θα επισκεφθεί Πάτμο, Χίο, Μύκονο μέχρι να καταλήξει στη Λήμνο, ακολουθώντας τα ίχνη της ναυμαχίας.
Η ελληνική εξέγερση
Ο ρωσικός ναύσταθμος της εποχής βρισκόταν στο λιμάνι της Νάουσας στην Πάρο, όπου θα τοποθετηθούν και δύο τιμητικές πλακέτες, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της Ναυμαχίας του Τσεσμέ, που προκάλεσε ένα μεγάλο πλήγμα στον τουρκικό στόλο, εκτυλίχθηκε μεταξύ της Χίου και των τουρκικών παραλίων και σκηνές της αποτυπώθηκαν αργότερα από τον ζωγράφο Ιβάν Αϊβαζόφσκι.
Οι τέσσερις θάλασσες που ήλεγχε η Ρωσική Αυτοκρατορία
Η ναυμαχία ήταν το τελευταίο πολεμικό γεγονός που διαδραματίστηκε στον απόηχο των Ορλωφικών, της ελληνικής εξέγερσης του 1770 που κατεστάλη γρήγορα από τους Οθωμανούς. Ο ρωσοτουρκικός πόλεμος της περιόδου, ωστόσο, κατέληξε στην υπογραφή της Συνθήκης Κιουτσούκ-Καϊναρτζή, που αναγνώρισε τη Ρωσία ως προστάτιδα των ορθόδοξων υπηκόων της Υψηλής Πύλης και έδωσε άδεια πλεύσης σε ελληνικά πλοία με ρωσική σημαία.
Λεπτομέρεια του ιστιοφόρου
Το «htandart» με πλήρωμα που αποτελείται από έμπειρους ναυτικούς, ερευνητές, κινηματογραφιστές και φοιτητές, θα κινηματογραφήσει τα ρωσικά ναυάγια της ναυμαχίας που βρίσκονται σε βάθος 7 μέτρων, τα αγκυροβόλια των πλοίων και γενικότερα τη ρωσική παρουσία στο Αιγαίο. Οι Ρώσοι ερευνητές θα αναζητήσουν στην Πάρο τα ίχνη της φρεγάτας της εποχής «Αγιος Ιανουάριος»και στη Λήμνο το ναυάγιο του πλοίου «Σφετόσλαβ» «Ασχολούμαι με το θέμα της διοικητικής υποδιαίρεσης του Αιγαίου στον 18ο αιώνα. Αυτά τα γεγονότα επηρέασαν τις τύχες της Ελλάδας και της Ρωσίας. Σε αντίθεση με άλλα γεγονότα που συνέβησαν πριν από 2,5 αιώνες και δεν μπορούν να αποτυπωθούν, εμείς έχουμε στη διάθεσή μας ναυάγια πλοίων, διάφορα αντικείμενα, όπως κανόνια, άγκυρες, ζωγραφικές παραστάσεις» σημείωσε ο επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής Αλεξέι Νικούλιν, συμπληρώνοντας ότι η έρευνά τους θα αποτυπωθεί σε δύο ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους.
Το πλοίο θα είναι επισκέψιμο για το κοινό κατά τη διάρκεια της αποστολής και θα παρουσιάζει και τη φωτογραφική έκθεση «Οι λαοί της Ρωσίας».
0 Σχόλια