Αναφορά στην ημερίδα για ‘’Ρύθμιση Αυθαιρέτων’’ (Ν.4014/2011) του ΤΕΕ /Αν. Στερεάς στη Λιβαδειά 4.11.2011

Από τον Θεόδωρο Κ. Παπαϊωάννου πολιτικό μηχανικό *

Εδώ και δύο χρόνια ζούμε μέσα σε πυκνό πολιτικά ιστορικό χρόνο , μοιραίο επακόλουθο της γενικευμένης κρίσης. Φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού ότι στο μέτρο που διαψεύδεται κάθε ελπιδοφόρος προοπτική υπέρβασης της κρίσης, δυστυχώς απονομιμοποιείται και η εξουσία

Κάτω από την αμείλικτη πρέσα των κατά ριπάς επιβαλλόμενων οικονομικών μέτρων , για πολλοστή φορά δεν έμειναν αλώβητα ανεξαιρέτως όλα τα ακίνητα . Τώρα μάλιστα με τον κεφαλικό φόρο –το λεγόμενο ‘’χαράτσι’’ - που έρχεται με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, δόθηκε η χαριστική βολή στην προ πολλού βαριά λαβωμένη οικοδομή και τις κατασκευές γενικότερα , την παραδοσιακή λοκομοτίβα της ελληνικής οικονομίας, την «χρυσοτόκο όρνιθα» όπως την λένε, που έδωσε τροφή σε 200 επαγγέλματα

Μέσα σε αυτό το κλίμα και υπό το πρόσχημα ανάσχεσης της περιβαλλοντικής βλάβης ήλθαν οι τακτοποιήσεις, πρώτα των ημιυπαίθριων χώρων και πρόσφατα των αυθαιρέτων όλες εγγεγραμμένες σε μια άκρως αγοραία , στυγνή εισπρακτική αντίληψη .

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος, τη νομοθεσία  και τη νομολογία του ΣτΕ , εκτός από το φυσικό περιβάλλον , έχει αναχθεί σε συνταγματικά προστατευόμενη αξία και το οικιστικό, από το οποίο εξαρτάται η ποιότητα ζωής και η υγεία των κατοίκων των πόλεων και των οικισμών

Άρθηκε ο σκόπελος της περιβαλλοντικής ευαισθησίας του ΣτΕ με τρείς ελιγμούς : 

1^ο ότι η τακτοποίηση θα ισχύει για 30 χρόνια. 

2^ο  Τα χρήματα θα κατατίθενται στο λεγόμενο ‘’πράσινο ταμείο’’ που θα χρηματοδοτεί περιβαλλοντικά έργα και 

3^ο  Πρυτάνευσε ότι η σωτηρία της πατρίδας (από την οικονομική χρεοκοπία και τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα) είναι ο υπέρτατος νόμος (‘’Salus populi suprema lex esto’’ δηλαδή η σωτηρία του λαού είναι ο υπέρτατος νόμος – έχει πει ο Κικέρωνας)

Είναι όμως ανεπίτρεπτο να ζητά το κράτος χρήματα για να καλύψει μόνο δημοσιονομικά ελλείμματα και να περιφρονεί στοιχειώδεις κανόνες ασφάλειας και διαβίωσης (λειτουργικούς και ενεργειακούς).  Μεταξύ των υποβαλλομένων εγγράφων ζητείται «…δήλωση αρμόδιου μηχανικού περί στατικής επάρκειας η οποία θα βασίζεται στον ταχύ οπτικό έλεγχο...». Είναι κάτι που θεωρώ πλήρως αντιεπιστημονικό και επικίνδυνο για τους παρακάτω λόγους: 

1^ο  Συντάθηκαν και ισχύουν σύγχρονοι κανονισμοί για την αποτίμηση της ικανότητας των υφισταμένων κτιρίων.

 2^ο  Αναπτύχτηκε κατάλληλο λογισμικό για τη μελέτη  

3^ο  Έχουμε τεχνολογία , τεχνογνωσία , υλικά επισκευών και ενίσχυσης,   

4^ο  Από τα Πολυτεχνεία μας αποφοιτούν νέοι μηχανικοί που τα διδάχθηκαν θεωρητικά και πρακτικά , μάλιστα μερικοί εμβάθυναν σε αυτό τον τομέα. Ενώ λοιπόν μπορούν να τα εφαρμόσουν επιτυχώς τους στερούμε αυτή τη δυνατότητα, , τους καταδικάζουμε σε μαρασμό και τους εξωθούμε σε φυγή από την Ελλάδα. ’’Δεν κτίζεις μέλλον διώχνοντας τα παιδιά σου ‘’ όπως έγραψε ο Πέτρος Μάρκαρης για νέο του βιβλίο ‘’ Περαίωση ‘’  

  5^ο  Ειδικά στη σεισμογενή χώρα μας με τη μακρά και πικρή εμπειρία , αυτές οι άφρονες σημερινές παραβλέψεις, μοιραία θα μας υποχρεώσουν δυστυχώς να ξαναζήσουμε ‘’κατόπιν εορτής’’ τέτοιες δυσμενείς καταστάσεις μόλις γίνει ένας σεισμός ή κάποιο άλλο ακραίο φυσικό φαινόμενο.

Ως νομοσχέδιο κατά την περίοδο της ‘’επώασης ‘’ του ,προβλήθηκε κατά κόρον ως καινοτόμο , ρηξικέλευθο που θα έβαζε ‘’ πάτο’’ στην αυθαιρεσία και θα αποκαθιστούσε την περιβαλλοντική βλάβη.

Αυτό όμως δεν τελικά δεν διαπιστώθηκε ,αφού δεν προηγήθηκαν ο Χωροταξικός Σχεδιασμός, οι δασικοί χάρτες, ο καθορισμός και ο επανακαθορισμός αιγιαλού, τα ρυθμιστικά σχέδια και προγράμματα προστασίας περιβάλλοντος , το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο( Γ.Π.Σ), το Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) στα όρια του νέου Καλλικρατικού Δήμου , η πολεοδομική Μελέτη, οι πράξεις εφαρμογής, τα «Σχέδια Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων» (ΣΟΑΠ) που είναι και εργαλείο άντλησης χρηματοδότησης για τη χαρακτηριζόμενη περιοχή ,ο νέος ΓΟΚ, ο κτιριοδομικός κανονισμός κ.λ.π, .Αυτά όμως απουσιάζουν ως προϋποθέσεις.

Σε αντίθεση με τα παραπάνω, σημειώνω ότι στην πρώτη μαζική νομιμοποίηση των αυθαιρέτων , ο τότε υπουργός αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης , προσπάθησε –μέσα στα πλαίσια αυτής της εποχής- να υλοποιήσει τη φαντασία και το όραμα του στον χωρικό σχεδιασμό και επανασχεδιασμό, μαζί με την γιγαντιαία Επιχείρηση Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης (ΕΠΑ) και τον οικιστικό νόμο 1337/83, σε ισχύ μέχρι σήμερα

Τέλος υπογραμμίζω ότι δεν προβλέπεται ένα σύστημα ελέγχου για από εδώ και στο εξής. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με την ηλεκτρονική δορυφορική καταγραφή και παρακολούθηση όλων των κτισμάτων στον ελληνικό χώρο . Κάθε κτίριο που αδειοδοτείται, να αναρτάται σε ένα δημόσιο ιστότοπο/website, ώστε να γίνεται συγκριτικός έλεγχος και να ελέγχεται αν έχει δημιουργηθεί υπεραξία από παράνομη κατασκευή.

Όσο λοιπόν λείπουν οι παραπάνω προϋποθέσεις και δεν προβλέπεται σύστημα ελέγχου δεν πρόκειται να λυθεί το θέμα των αυθαιρέτων. Απλά θα πάμε σε μια νέα γενιά και ακατόρθωτη την βιώσιμη ανάπτυξη.

*Σε επόμενες  αναρτήσεις θα απαντήσω σε ερωτήματα που μου έχουν γίνει ,αλλά και όσα μου υποβληθούν

 ** theopapaio@gmail.com       thpapaioannou@in.gr